آمار
| تعداد نشریات | 50 |
| تعداد شمارهها | 2,232 |
| تعداد مقالات | 20,475 |
| تعداد مشاهده مقاله | 25,234,106 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 22,867,997 |
مکانیزمی برای انتقال نرخ سود، تسهیلات رهنی و مصرف خانوارها در اقتصاد ایران | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| اقتصاد کاربردی | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| دوره 10، 34 و 35 (پاییز و زمستان 99)، آذر 1399، صفحه 73-89 اصل مقاله (737.33 K) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| نویسندگان | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
اسداله الوندی زاده1؛ عباس امینی فرد  2؛ هاشم زارع3؛ مهرزاد ابراهیمی3
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 1دانشکده اقتصاد دانشگاه دانشجوی دکتری اقتصاد، واحد شیراز، دانشگاه آزاد اسلامی، شیراز، ایران | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 2گروه اقتصاد ، دانشگاه آزاد اسلامی ، واحد شیراز ، ایران | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 3استادیار گروه اقتصاد، واحد شیراز، دانشگاه آزاد اسلامی، شیراز، ایران | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| چکیده | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| هدف کلی این پژوهش، بررسی تاثیر تغییرات واقعی نرخهای بهره بر اقتصاد میباشد. در این پژوهش برای جمعآوری دادهها و اطلاعات مورد نیاز، ابتدا از روش کتابخانهای و مطالعات اسنادی استفاده شده که بر این اساس، مبانی نظری و ادبیات پژوهش از کتب و مجلات تخصصی فارسی و لاتین گردآوری گردید. جامعه آماری پژوهش حاضر نیز اطلاعات استفاده کنندگان از تسهیلات رهنی بانک مسکن طی دوره زمانی 15 ساله است. دادههای لازم برای آزمون فرضیه تحقیق از طریق مراجعه به پایگاه داده بانک مرکزی و بانک اطلاعات سریهای زمانی اقتصادی کشور استخراج شده است. تجزیه و تحلیل نهایی دادهها نیز به کمک نرمافزار اقتصادسنجی Eviews10 انجام شده است. در سطح اعتباری ضعیف و متوسط در دوره 10 ساله متغیر مصرف خانوار رابطه مثبت و معناداری با متغیر وابسته تغییرات واقعی در نرخ بهره دارد. در سطح اعتباری ضعیف و متوسط در دوره 5 ساله تغییرات واقعی در نرخ بهره با متغیر شاخص قیمت مسکن رابطه منفی و معناداری دارد. در سطح اعتباری خوب در دوره 10 ساله تغییرات واقعی در نرخ بهره با متغیر مصرف خانوار رابطه منفی و معناداری دارد. در سطح اعتباری خوب در دوره 5 تغییرات واقعی در نرخ بهره با متغیر شاخص قیمت مسکن رابطه منفی و معناداری دارد. در سطح اعتباری عالی در دوره 10 ساله تغییرات واقعی در نرخ بهره با متغیر مصرف خانوار رابطه منفی و معناداری دارد و با متغیر بازپرداخت داوطلبانه وام رهنی رابطه مثبت و معناداری دارد. در سطح اعتباری عالی در دوره 5 ساله تغییرات واقعی در نرخ بهره با متغیر مصرف خانوار رابطه منفی و معناداری دارد و با متغیر بازپرداخت داوطلبانه وام رهنی رابطه مثبت و معناداری دارد. | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| کلیدواژهها | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| نرخ بهره وام رهنی؛ مصرف خانوار؛ قیمت مسکن؛ سطح اشتغال | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| اصل مقاله | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
در خصوص تاثیرات واقعی نرخ بهره در اقتصاد بحثهایی طولانی در میان اقتصاددانان (به عنوان مثال برنانک و گرتلر[1]، 1995) وجود دارد. در طی دوره رکود بزرگ، بانک فدرال ایالات متحده، نرخ بهره وام را به طور قابل توجهی کاهش داد؛ که باعث شد وام رهنی با افزایش هزینههای خانوار و حمایت از قیمت داراییهایی مانند مسکن، به خرید این داراییها کمک کند. این پژوهش از این سیاست پولی استفاده میکند تا کشف کند که چگونه تغییرات واقعی در نرخهای بهره، بر اقتصاد تاثیر میگذارد؟ این تأثیرات، نرخهای پایین وام مسکن را (برای وامهای رهنی با قابلیت تغییر نرخ[2]) ایجاب میکند که کاهش نرخ بهره در یک دوره سیاست پولی میتواند بر انتخابهای خانوار مانند مصرف و بازپرداخت بدهی وام رهنی، قابل قبول باشد. برای تحلیل این تاثیرات، میزان کاهش قراردادهای مربوط به وامهای خانوار از طریق گذار به نرخ بهره پایینتر (از طریق ترازنامههای خانوار) با تاثیر واقعی بر اقتصاد اندازهگیری میشود (دیمجیو و همکاران[3]، 2017). به نظر میرسد که نرخ بهره پایینتر به کاهش سرمایهگذاری خارجی و مصرف خانوارها (با کاهش هزینههای خارجی) کمک میکند. برآورد این مسئله چالش برانگیز است؛ وقتی که شرایط قراردادهای بدهی غیرقابل تغییر باشد. همانطور که در مورد بیشتر قراردادهای وام رهنی با نرخ ثابت این مسئله حاکم است. ممکن است گذار از نرخهای بهره (پایین) برای خانوارها، مانع از توانایی اجرایی سیاستهای پولی انبساطی برای تحریک مصرف آنها باشد. علاوه بر این، جداسازی مصرف وامگیرندگان و صرفهجویی در پاسخ به تغییر نرخ بهره پیچیده است، زیرا نرخهای بهره و تصمیمگیریهای مصرف، وابسته به درآمد خانوار و اعتبار آنها است. به عنوان مثال، خانوارهایی که دارای اعتبار پایینی هستند، ممکن است نتوانند پول نقد را فراهم کنند؛ همین امر ممکن است برای خانوارها محدودیت نقدینگی ایجاد کند؛ و در نهایت نتوانند وام رهنی خود را تسویه کنند. به همین ترتیب، خانوارهایی که در مناطقی زندگی میکنند که در آن بازار مسکن با سقوط شدید مواجه است، واکنش مصرفی به کاهش نرخ بهره ندارند. در نهایت، تغییرات نرخ بهره در طول زمان میتوانند خود را در وضعیت اقتصادی خانوارها به طور گستردهتری نشان دهند (اگاروال و همکاران[4]، 2013). برای حل مسئلهی به وجود آمده، در پژوهش حاضر از تغییرات خودکار در پرداخت ماهانه وام گیرندگان در رابطه با وامهای رهنی با قابلیت تغییر نرخ (فاستر و ویلن[5]، 2013) که از سال 1384 تا 1396 آغاز میشود، استفاده میشود. این وامهای رهنی دارای نرخ بهره ثابت برای پنج سال آینده هستند که به صورت خودکار در پایان دوره اولیه و براساس شاخصهای نرخ بهره (بانک مرکزی) تنظیم میشود. این گروه از خانوارها، کاهش ناگهانی و شدید نرخ بهره وام رهنی و پرداختهای مربوط به آن را تجربه میکنند (مسلما، این شوکهای نرخ بهره بسیار بزرگتر و پایدارتر از تاثیرات معمول سیاست پولی است. به اعتقاد ما، شوکهای نرخ بهره، بینشهایی را برای درک اثرات سیاست پولی ارائه میدهند). مهمتر از همه، در طول دوره نمونه مورد نظر این پژوهش، وام گیرندگانی که روی آن تمرکز شده است، فرصتهای بسیار زیادی برای بازپرداخت دارند. کلید شناسایی این استراتژی، توانایی محقق در استفاده از زمانبندی تنظیم نرخ بهره است. در واقع، محقق از تغییرات درون وام گیرنده پس از تنظیم نرخ بهره، استفاده میکند (دیمجیو و همکاران، 2017). در پژوهش حاضر، بر اثر کاهش در پرداختهای ماهانه وام رهنی، در مورد مصرف و بازپرداخت، بر رفتار وام گیرندگان تمرکز میشود. همچنین بر روی مجموعه دادههای پانل وام گیرندگان در ایران تکیه شده است. این مجموعه دادهها حاصل ادغام دادههای وامهای وام گیرندگان با گزارشهای اعتباری ماهانه ارائه شده توسط بانک مرکزی است؛ که اجازه میدهد اطلاعات ماهانه در مورد تمام بدهیها، از جمله بدهیهای وام، وام خودرو و سایر بدهیهای در دسترس باشد. اندازهگیری اصلی مصرف خانوار، از طریق خرید خودرو است. همچنین اعتقاد بر این است که خانوارهای کم درآمد، به دلیل کاهش نرخ بهره، به طور قابل توجهی بیشتر از افراد با درآمد بالا مصرف میکنند. بنابراین همانطور که بیان شد مسئله اصلی این پژوهش این است که چگونه تغییرات واقعی در نرخهای بهره بر اقتصاد تاثیر میگذارد؟ اهداف نرخ بهره یک ابزار حیاتی سیاست پولی هستند و در هنگام برخورد با متغیرهایی مانند سرمایهگذاری، تورم و بیکاری در نظر گرفته میشوند. بانکهای مرکزی کشورها در صورت تمایل برای کاهش سرمایهگذاری و مصرف در اقتصاد کشور، نرخ بهره را کاهش میدهند. با این حال، نرخ بهره پایین به عنوان یک سیاست کلان اقتصادی میتواند خطرناک باشد و ممکن است منجر به ایجاد یک حباب اقتصادی شود که در آن حجم زیادی از سرمایهگذاریها به بازار املاک و مستغلات و بازار سهام منتقل میشود. با این حال، تعداد کمیاز مطالعات تجربی تاثیر سیاست پولی بر رفتار مصرف خانوار را در یک سطح تجزیه و تحلیل کرده است. نوآوری رویکرد پژوهش حاضر این است که ادعا میشود، دوره طولانی نرخ بهره پایین باعث افزایش مصرف خانوارها از طریق تاثیرگذاری بر نرخ وام رهنی میشود. اطلاعات این پژوهش نشانگر نقش مهم ترازنامه خانوار در انتقال شوکهای واقعی نرخ بهره بر اقتصاد خواهد بود. در این راستا، این پژوهش نقش مهمیکه اصطکاک در بازار وام رهنی دارد، را برجسته میکند. در حالی که بیشتر ادبیات گذشته درباره نقش سیاست پولی بر روی واکنش قیمت متمرکز شده است، در اینجا ضرورت مییابد که اهمیت بدهی از طریق وامهای رهنی را در انتقال نرخهای واقعی بهره بر اقتصاد برجسته نمائیم؛ درنتیجه این پژوهش مطالعات گذشته در زمینه ساختار وامهای رهنی را بسط میدهد. در نهایت، با استفاده از تغییرات نرخی در انواع قراردادهای وام، برای تحلیل تاثیر نرخهای پایین وام رهنی بر مجموعه وسیعی از نتایج اقتصادی مانند قیمت مسکن، هزینههای خرید خودرو و اشتغال، سطح وام دریافتی تجزیه و تحلیل میشود. پیشینه و مبانی نظری تحقیق: در ادبیات اقتصادی، مسئله اساسی که به طور گسترده در حوزه مصرف مورد بحث قرار گرفته است، چگونگی تاثیرگذاری قیمت مسکن بر مصرف خانوار است. تحقیقات اخیر شواهدی مبنی بر اینکه مصرف از طریق تأثیر مستقیم قیمت مسکن انجام میشود را نشان میدهد، به طوریکه خانوارها مصرف خود را در مقایسه با تغییرات قیمت مسکن تنظیم میکنند (کارول و همکاران[6]، 2011) و به واسطه افزایش قیمت مسکن، تعداد وامهای رهنی افزایش مییابد (بروئینگ و همکاران[7]، 2013 و دیسنی و همکاران[8]، 2010). اما مطالعات دیگر حاکی از آن است که همبستگی مشاهده شده بین مصرف خانوار و قیمت مسکن به دلیل تغییر در مولفه مشترک مانند تغییرات در درآمد پیشبینی شده صورت میگیرد (آتاناسیو و همکاران[9]، 2009). با توجه به اهمیت قیمتهای مورد انتظار مسکن و تاثیر آن بر مصرف خانوار، مطالعات گستردهای در ادبیات اقتصادی وجود دارد (دیزنی و همکاران، 2010)؛ از جمله این مطالعات، تجزیه و تحلیل تاثیر شوک قیمت مسکن بر صرفه جویی خانوار در انگلستان میباشد که تأثیر کم و اما معنیدار بین شوک قیمت مسکن و صرفهجویی خانوار را نشان میدهد. درآمد مورد انتظار به عنوان یک عامل مهم در کم اثر کردن افزایش قیمت مسکن بر مصرف خانوار شناسایی شده است (آتاسانسیو و همکاران، 2009). اثر غیر مستقیم شوک قیمت مسکن بر صرفهجویی خانوار به واسطه احتمال افزایش درآمد خانوار است؛ که تأثیر منفی بر صرفهجویی دارد اما میزان تاثیر شوک قیمت مسکن به طور قابل توجهی بیشتر از تأثیرات درآمدی خانوار است (بروز، 2017). تفاوتهای مهمی در میان خانوارها وجود دارد. وام گیرندگان با درآمد و ثروت کمتر درمقایسه با خانوادههای ثروتمند نسبت به پرداختهای وام رهنی بیشتر واکنش نشان میدهند. همچنین کاهش نرخ وام رهنی میتواند منجر به تاثیر بر تقاضای کل شود (دیمجیو و کرمانی[10]، 2016). در ادامه به پیشینه تحقیقات انجام شده در داخل و خارج از کشور که مرتبط با موضوع این پژوهش است، اشاره میشود. تحقیقات انجام شده داخلی ایزدخواستی و همکاران (1398) در پژوهش با عنوان تحلیل عوامل کلان اقتصادی مؤثر بر شاخص توانپذیری مسکن خانوار در مناطق شهری ایران: با تأکید بر نقش دولت، بیان میکنند که از دیدگاه اقتصاد خرد مسکن کالایی با کاربرد مصرفی و سرمایهای است و به عنوان یک کالای ویژه دارای خواصی نظیر ناهمگن بودن، غیرقابل جانشینی و تحرکناپذیری است. مسکن به عنوان کالاهای مصرفی بیشترین سهم را در سبد هزینه خانوار دارد. از سوی دیگر، مسکن به عنوان کالای سرمایهای میتواند بخش عمدهای از سرمایهها و نقدینگیهای جامعه را جذب نموده و منجر به افزایش تقاضای سفتهبازی در بازار مسکن شود. شکلگیری تقاضای سرمایهای مسکن با انگیزه سوداگری و محدود بودن منابع زمین، منجر به افزایش قیمت زمین و مسکن و کاهش شاخص توانپذیری خانوار در مناطق شهری میشود؛ بنابراین، اعمال مالیات بر تقاضای سوداگری مسکن میتواند باعث کاهش تقاضای سوداگری مسکن و در نتیجه کاهش قیمت مسکن شود. این امر در نهایت، باعث افزایش قدرت مالی خانوار به منظور خرید مسکن با انگیزههای مصرفی خواهد شد. در این راستا، هدف این تحقیق بررسی عوامل کلان اقتصادی اثرگذار بر شاخص توانپذیری مسکن خانوار در مناطق شهری، با استفاده از مدل دادههای تابلویی پویا در دوره زمانی (1395-1385)، است. نتایج حاصلشده بیانگر این است که تسهیلات پرداختی به منظور خرید مسکن منجر به کاهش شاخص توانپذیری و افزایش دسترسی خانوارها به مسکن شده است. همچنین، سیاست مالیاتی اعمال شده در بخش مسکن از طریق کنترل تقاضای سوداگری مسکن دسترسی خانوارها به مسکن را افزایش داده است. به علاوه، اهرم زمین، قیمت داراییهای جایگزینی مسکن، نرخ تورم، نرخ اشتغال و نرخ ازدواج سایر عوامل اثرگذار بر شاخص توانپذیری مسکن خانوار بودهاند. برخورداری و همکاران (1397) در پژوهشی با عنوان، رابطه رشد درآمد سرانه، اعتبارات دریافتی خانوار و نابرابری درآمدی، بیان میکنند که بعد از رکود جهانی در 2008، اغلب مقالات به بررسی رابطه غیرخطی بین بدهی و رشد اقتصادی پرداختند. طبق نظریات سنتی، سطوح متوسط افزایش بدهی، رفاه و رشد اقتصادی را بهبود میبخشد، اما در سطوح بالا به رشد اقتصادی صدمه وارد میکند. با توجه به پژوهشهای اخیر صورت گرفته، رابطه غیرخطی بدهی عمومیرشد برای دیگر اقلام بدهی نظیر بدهی خانوارها و بدهی شرکتی نیز متصور است. در این پژوهش، وجود رابطه غیرخطی بدهی خانوارها رشد درآمد سرانه در سطح منطقهای شامل 31 استان و در دوره زمانی 1394-1384 و همچنین متفاوت بودن نقاط آستانه در استانها در ارتباط با ناهمگنی رابطه غیرخطی یادشده، بررسی شده است. باتوجه به نتایج بهدست آمده از برآورد مدل، فرضیه رابطه U معکوس بین بدهی- رشد و اثر نابرابری درآمدی بر ناهمگنی این رابطه با استفاده از دادههای استانهای ایران مورد تایید قرار میگیرد. استانهایی که نابرابری درآمدی بالایی دارند حدآستانه بالاتری را تجربه کرده و سود بیشتری از ایجاد بدهی کسب خواهند کرد و استانهایی که نابرابری درآمدی اندکی دارند، زودتر به نقطه چرخش اثر میرسند، اما حساسیت رشد اقتصادی به تغییر بدهی در این استانها، بیشتر است. طالبلو و همکاران (1396) در پژوهشی با عنوان، تحلیل انتشار فضایی تغییرات قیمت مسکن در استانهای ایران؛ رهیافت اقتصاد سنجی فضایی بیان میکنندکه پژوهشهای بخش مسکن نشان میدهند اثر متغیرهای اقتصادی مختلف بر قیمت مسکن در مناطق مختلف یک کشور متفاوت است و قیمت مسکن در مناطق مختلف کشور دارای ارتباطی درونی با یکدیگر هستند، مدلسازی این آثار در قالب اقتصادسنجی فضایی صورت میگیرد. در این پژوهش از دادههای مربوط به 28 استان مختلف ایران طی دوره 1379-1392 به برآورد و مقایسه الگوهای پانل پویای دوربین فضایی با الگوهای پانل دوربین فضایی و همچنین برآورد اثرات مستقیم و غیرمستقیم (سریزهای فضایی) مربوط به متغیرهای توضیحی در دو بعد کوتاهمدت و بلندمدت به کمک ماتریس وزنی فضایی جمعیتی در چارچوب نرمافزار متلب پرداخته شده است. به منظور انتخاب بهترین الگوی فضایی سازگار با الگوی نظری تعیین قیمت مسکن از روششناسی الهورست و در هر مرحله از آزمون نسبت درستنمایی (LR) و آزمون ضریب لاگرانژ(LM) برای مقایسه الگوهای فضایی استفاده شده است و مشخص شد الگوی پویای فضایی بهترین تصریح را نشان میدهد. با مقایسه نتایج در الگوهای پانل پویای فضایی، متغیر تاخیری قیمت مسکن و اثرات فضایی این متغیر سهم بالایی در تعیین قیمت مسکن نشان میدهد، این در حالی است که تنها اثرات فضایی متغیر مخارج خانوار اثر معناداری بر قیمت مسکن داشته و سایر متغیرها از جمله قیمت زمین، هزینه ساخت و اجاره واحد مسکونی هم به صورت مستقیم و هم در قالب سریزهای فضایی اثرات معناداری بر قیمت مسکن در استانهای ایران داشتهاند. رستمی و شیرینبخش (1395) در پژوهشی اثر نامتقارن تکانه قیمت مسکن بر مصرف خانوارهای شهری در استانهای ایران با رهیافت مدل خودرگرسیون پانل بررسی کردهاند. نتایج حاکی از آن است که اثر تغییرات قیمت مسکن بر مصرف خانوارهای شهری در استانهای ایران، طی دوره مورد بررسی، منفی و معنادار میباشد. همچنین بررسی اثرات نامتقارن تکانه قیمت مسکن، اثر منفی و معنادار در تکانه مثبت و اثر مثبت و معنادار در تکانه منفی قیمت مسکن نشان داده است. بررسی تابع واکنش آنی ناهمبسته حاکی از آن است که تکانه قیمتی مثبت اثرگذارتر از تکانه قیمتی منفی بر مصرف میباشد، بنابراین اثر نامتقارن تکانه مسکن بر مصرف خانوار شهری تایید گردیده است. غفاری و همکاران (1395) در پژوهشی تاثیر افزایش نرخ سود سپردههای بانکی بر متغیرهای کلان اقتصاد ایران را به کمک الگوی تعادل عمومیپویای تصادفی بررسی کردند. نتایج نشان میدهد که افزایش نرخ سود سپردههای بانکی باعث کاهش تسهیلات بانکی، سرمایهگذاری و تولید ناخالص داخلی بدون نفت شده در نتیجه رشد اقتصادی را کاهش میدهد. تحقیقات انجام شده خارجی جان مینلئو و همکاران (2020) در مقالهای تحت عنوان مطالعهی تجربی قیمت مسکن در پرتغال به بررسی عوامل کلان اقتصادی موثر بر شاخص قیمت مسکن در کشور پرتغال پرداختهاند. در این مقاله که از روش پنل دیتا (دادههای تابلویی) استفاده شده است، شاخص قیمت مسکن در مناطق مختلف به بحث و بررسی گذاشته شده است. نتایج تحقیق نشان میدهد که کاهش نرخ بهره باعث افزایش تقاضا برای مسکن و نتیجتا افزایش شاخص قیمت مسکن میشود. تولید ناخالص ملی و شاخص قیمت مسکن همبستگی مثبت داشته و نقش واحدهای مسکونی مناطق آلگاروه و لیسبون بیشتر از سایر مناطق در شاخص قیمت مسکن نمایان شده است. کیم[11] (2019) در پژوهشی با عنوان چگونگی سلب حق اقامه دعوی، تاثیر وام رهنی و تغییرات آن بیان میکند که فرآیند سلب حق اقامه دعوی وام رهنی پس از بحران مالی طولانی شد. هنگامی که یک خانواده نتواند بازپرداخت وام رهنی را انجام دهد، خانوار متخلف میتواند بدون پرداخت اجاره یا پرداخت وام به صاحب مسکن بودن خود ادامه دهد تا زمانی که روند سلب حق اقامه دعوی پایان یابد، که منجر به افزایش پیش فرضها خواهد شد. نتایج کمینشان میدهد که کاهش غیرمنتظره قیمتهای مسکن با تاخیر سلب حق اقامه دعوی که در بحران مالی سه برابر نرخ عدم پرداخت وام رهنی را نشان میدهد، در حالی که موقتا میزان صدور سلب حق اقامه دعوی را به نصف کاهش میدهد. افزایش پیش فرض وام رهنی باعث میشود تا واسطههای مالی پس از شروع روند سلب حق اقامه دعوی برای کاهش ضرر و زیان به طور داوطلبانه شرایط وام را تغییر دهند. دیمجیو و همکاران[12](2017) در پژوهشی با عنوان گذار از طریق نرخ بهره با استفاده از وام رهنی، مصرف خانوار و اجبار داوطلبانه، بیان کردند که وام رهنی با قابلیت تنظیم نرخ بهره، در زمان کاهش این نرخ، تا میزان 50 درصد وام رهنی را کاهش میدهد و از طرفی تا میزان 35 درصد باعث افزایش خرید خودرو میشود. پایداری قرارداد وام رهنی برای گذار از سیاستهای پولی مهم است. زمانی که نرخ بهره وام رهنی کاهش مییابد، مصرف خانوادهها با درآمد پایین از طریق خرید خودرو افزایش مییابد در حالی که این موضوع برای خانوادههای ثروتمند کاهش مصرف را نشان میدهد. همچنین با کاهش این نرخ، قیمت مسکن، خرید خودرو و سطح اشتغال افزایش مییابد. بوروز (2017) در پژوهشی با عنوان اثر قیمتهای مسکن بر مصرف در انگلستان بیان میکند، در این تحقیق محقق به دنبال پاسخ به این مسئله است که چگونه قیمت مسکن بر مصرف خانوارها از طریق صرفهجویی تاثیر میگذارد. نتایج نشان میدهد که خانوارها به تغییرات ارزش مسکن خود واکنش نشان میدهند. به طوریکه تغییرات در ارزش مسکن تأثیر غیرمستقیم بر صرفهجویی خانوار دارد، به گونهای که افزایش درآمد خانوار افزایش یافته و به نوبه خود تاثیر منفی بر صرفهجویی خانوار میگذارد. کریولزکی[13] (2017) در تحقیقی به بررسی کاهش دستوری نرخ سود بانکی ایالات متحده طی دوره 1948-1979با استفاده از مدل تعادل عموی پویای تصادفی پرداخته است. براساس یافتههای این تحقیق، در صورت اعمال سرکوب مالی، سود و ارزش خالص بانکها کاهش مییابد. از طریق افزایش نسبت سپرده قانونی، اهرم تسهیلات دهی بانکها محدود میشود و در نتیجه آن فعالیتهای اقتصادی کاهش مییابد. کیم[14] (2019) در پژوهشی با عنوان چگونگی سلب حق اقامه دعوی، تاثیر وام رهنی و تغییرات آن بیان میکند که فرآیند سلب حق اقامه دعوی وام رهنی پس از بحران مالی طولانی شد. هنگامیکه یک خانواده نتواند بازپرداخت وام رهنی را انجام دهد، خانوار متخلف میتواند بدون پرداخت اجاره یا پرداخت وام به صاحب مسکن بودن خود ادامه دهد تا زمانی که روند سلب حق اقامه دعوی پایان یابد، که منجر به افزایش پیش فرضها خواهد شد. نتایج کمینشان میدهد که کاهش غیرمنتظره قیمتهای مسکن با تاخیر سلب حق اقامه دعوی که در بحران مالی سه برابر نرخ عدم پرداخت وام رهنی را نشان میدهد، در حالی که موقتا میزان صدور سلب حق اقامه دعوی را به نصف کاهش میدهد. افزایش پیش فرض وام رهنی باعث میشود تا واسطههای مالی پس از شروع روند سلب حق اقامه دعوی برای کاهش ضرر و زیان به طور داوطلبانه شرایط وام را تغییر دهند. کارپستم و یوهانسون[15] (2019) در پژوهشی با عنوان منافع وام رهنی و نوسانات بازار مسکن در دانمارک بیان میکنند که نرخ بازپرداخت پایین در وامهای رهنی احتمالا موجب افزایش اختلافات اقتصاد کلان در چندین کشور در سالهای اخیر شده است. هدف این پژوهش این است که تجزیه و تحلیل کند که چگونه معرفی وامهای بهرهدار فقط در سال 2003 بازار مسکن در دانمارک تاثیر گذاشت. با استفاده از دادههای سه ماهه بین سالهای 2001 تا 2013، روابط بلندمدت و کوتاه مدت بازپرداخت وامهای مسکونی و سه متغیر وابسته تحلیل میشود: قیمت واقعی مسکن؛ تعداد فروش ملک؛ و وامهای رهنی در رابطه با درآمد قابل استفاده. نتایج نشان داد که از جمله بازپرداخت وام رهنی در پرداختهای اسمی، در زمان پیشبینی قیمتهای مسکن و وامهای مسکن در مقایسه با درآمد قابل استفاده در هر دو دوره بلندمدت و کوتاه مدت، صرفهجویی اقتصادی را بهبود میبخشد، اما نه زمانی که مدلسازی فروش اتفاق میافتد. همچنین متغیر هزینه معمول مصرف کننده یا ناخوشایند یا با علامت «اشتباه» (یعنی مثبت) بیرون میآید، در حالی که پرداخت اسمیمسکن، از جمله بازپرداخت وام مسکن، منفی است. با این حال، برخی از نتایج رگرسیون حساس به مشخصات و برخی از نشانههایی از مسائل مربوط به علیت است. مطالعات این رویداد نشان میدهد که قیمت واقعی مسکن و نسبت بدهی وام رهنی انتظار میرود بین معرفی منافع تنها وام رهنی و شروع بحران مالی در سال 2007 باشد. نتایج مشابهی در هنگام استفاده از نتایج از رگرسیونهای طولانی مدت و کوتاه مدت برای شبیهسازی اثرات معرفی وامهای بهره به دست آمد. برآوردهای محافظه کارانه این پژوهش نشان میدهد که معرفی وامهای بهرهدار تنها باعث افزایش قیمت واقعی مسکن و نسبت بدهی وام در حدود 10 تا 20 درصد بین سالهای 2003 و 2013 شد. نتایج این پژوهش سوالاتی را مطرح میکند که آیا خانوارها تصمیم خود را بر متغیرهای واقعی یا اسمی، هزینههای واقعی و یا جریان نقدی جریان میدهند یا خیر. تنها وامهای منحصر به فرد باعث افزایش قیمت مسکن شدهاند؛ یا به افزایش قیمت مسکن و بدهیهای خانوار کمک میکنند.
مواد و روش تحقیق روش تحقیق با توجه به هدف این پژوهش، کاربردی میباشد و از نظر طبقهبندی عمومی انواع روشهای تحقیق، در زمره تحقیق کمیاز نوع همبستگی قرار میگیرد. در این روش تأکید اصلی بر جمعآوری دادههای عددی، خلاصهسازی آنها و در نهایت استخراج نتیجه از این دادهها است. نرخ بهره یا همان هزینه پول، وجوه یا وام، یکی از مهمترین متغیرهای اقتصاد کلان است که سایر متغیرهای کلان اقتصادی را تحت تاثیر قرار میدهد؛ مانند پسانداز یا مصرف در سه سطح خانوارها و بنگاههای اقتصادی و دولت تورم، قیمت دارایها، نرخ ارز، تقاضای پول، ورود و خروج سرمایه، سرمایهگذاری و غیره. به همین دلیل ساز و کار نرخ بهره در اقتصاد اهمیت فراوانی دارد. نرخ بهره به عنوان یک عامل مالی در اقتصاد و بازار پول و سرمایه از اهمیت فراوانی برخوردار میباشد. نرخ بهره با توجه به فراگیر بودن آن دارای تعاریف مختلف از دید افراد و بخشهای مختلف است که میتوان تعاریف زیر را از آن ارائه نمود. در بین مردم مبلغی که در هنگام بهرهبرداری از سرمایه پرداخت میگردد به بهره معروف است. چنانچه اندازه مبلغ بهره پرداختی به سرمایه بر حسب درصد بیان شود به آن اندازه یا نرخ بهره گفته میشود. از دیدگاه کلان و بنگاههای اقتصادی نرخ بهره قیمتی است که برای دریافت اعتبار یا پول پرداخت میگردد و یا برخی در اصطلاح آن را هزینه اجاره پول عنوان میکنند. از دیدگاه خانوارها میتوان گفت نرخ بهره جایزه به تعویق انداختن مصرف است. در این حالت نرخ بهره بیانگر نرخی است که یک فرد میتواند قدرت خرید امروز را با قدرت خرید آینده مبادله کند. از اینرو هر فرد با توجه به نرخ بهره جاری میسنجد که آیا باید اکنون مصرف کند یا مصرف کنونی خود را به تاخیر بیاندازد. بنابراین، نرخ بهره نقش متفاوتی بین مصرف کنونی و پسانداز بازی میکند. از اینرو در پژوهش حاضر فرضیههای زیر مطرح شده است: فرضیه اصلی: تغییرات واقعی در نرخهای بهره بر شاخصهای اقتصادی تاثیرگذار است. فرضیههای فرعی: 1- کاهش نرخ بهره وام رهنی (وامهای رهنی با قابلیت تنظیم نرخ بهره جدید) باعث افزایش بازپرداخت وام رهنی میشود. 2- کاهش نرخ بهره وام رهنی (وامهای رهنی با قابلیت تنظیم نرخ بهره جدید) باعث افزایش مصرف خانوار (خرید خودرو) میشود. 3- کاهش نرخ بهره وام رهنی (وامهای رهنی با قابلیت تنظیم نرخ بهره جدید) باعث افزایش قیمت مسکن میشود. 4- کاهش نرخ بهره وام رهنی (وامهای رهنی با قابلیت تنظیم نرخ بهره جدید) باعث افزایش سطح اشتغال میشود. جمعآوری و پردازش دادهها جهت گردآوری مبانی نظری اطلاعات در خصوص تبیین ادبیات موضوع تحقیق از روش کتابخانهای و مطالعات اسنادی استفاده شد. سپس دادههای لازم برای آزمون فرضیه تحقیق از طریق مراجعه به پایگاه داده بانک مرکزی و بانک اطلاعات سریهای زمانی اقتصادی کشور استخراج شده است. برای تجزیه و تحلیل آماده گردیدند. تجزیه و تحلیل نهایی دادهها نیز به کمک نرمافزار اقتصادسنجی Eviews10 انجام شد. مدل مورد نظر به شکل ذیل بیان میشود: رابطۀ (1)
در این مدل i مصرف خانوار و t ماه را نشان میدهد، θ سال از زمان تنظیم نرخ بهره و 1i,t∈ θیک متغیر ساختگی است که مقدار 1 را در صورت دریافت یک ماه خاص در سال θ از زمان تنظیم نرخ بهره به خود میگیرد.متغیرهای اصلی Yi,tکه در بخش بعدی مورد تجزیه و تحلیل قرار میگیرند، تغییرات ماهیانه وام گیرنده در رابطه با هزینههای مصرف خانوار است، به عنوان نمونه پیش خرید یک ماشین، و پیش پرداخت وامهای جزئی؛ که به یک اندازه در کاهش داوطلبانه موثر هستند. از مدل زیر با عنوان مبنایی برای این مطالعه استفاده شده است. مفاهیم مدلهای زیر براساس مطالعه ریچرت[16] (1990)، جود و وینکلر[17] (2002) و تالتول و مک گریل[18] (2009) اصلاح شدهاند. رابطه (۲) HPt = قیمت مسکن در طول دوره t IRt= نرخ بهره عادی در طول دوره t NDIt= خالص درآمد مصرفی خانوار در طول دوره t INFt= تورم در دوره t SUPPt= تامین مسکن در دوره t et= مدت خطا در طول دوره t روند طولانی مدت شاخص قیمت مسکن یک تابع افزایشی را با نرخ افزایشی بررسی میکند. در نهایت، دو مدل اصلی زیر برای تجزیه و تحلیل استفاده میشوند. هدف انجام رگرسیون چندگانه، شاخص قیمت مسکن با نرخ بهره، خالص درآمد مصرفی خانوار، نرخ تورم و تامین مسکن است. رابطه (3)
y= شاخص قیمت مسکن X1= نرخهای متفاوت بهره، اوراق دولتی با سر رسید 2، 5، 7 و10 سال؛ نرخ اوراق وام مسکن با سر رسید 2 و 5 سال؛ نرخ وام و نرخ بازپرداخت. X2= خالص درآمد مصرفی خانوار X3= تورم X4= تامین مسکن α= ثابت ß= تغییرات واحد در سال برای هر تغییر واحد در X از آنجایی که لگاریتم در متغیر وابسته به کار میرود، در این مورد برای هر تغییر واحد در X، درصد تغییر (100 * ß) در سال وجود دارد. دومین مدل، مدل محدود لگاریتم توزیعی است و این مدل به درک بیشتر تاثیر تغییرات نرخ بهره بر تغییرات قیمت مسکن کمک میکند؛ با این فرضیه که تاثیر تغییرات نه تنها در زمان خاصی بلکه به واسطه دوره زمانی محدود منعکس میشود (هیل، گریفیث و لیم[19]، 2007). رابطه (4)
y= شاخص قیمت مسکن Xt-1نرخ بهره متفاوت، اوراق دولتی با سر رسید 10 سال، نرخ اوراق وام مسکن با سر رسید 5 سال و نرخ وام. α= ثابت ß= واحد تغییرات در سال برای هر تغییر واحد در Xt-p، که t-p بیانگر دورههای تاخیر با ارزش p است که از 0 تا 4 میباشد. در نهایت متغیرهای زیر در قالب دو پنل دیتا از نرخ بهره تعدیل شده وام رهنی پس از پنج و ده سال تقسیم میشوند: - میزان وام - نسبت وام به ارزش وام - نرخ بهره اولیه - نمره اعتبار اولیه وام گیرنده (نمره FICO) - میانگین پرداخت ماهانه وام - هزینههای خرید ماشین جدید به صورت ماهانه - کسری از وام گیرندگان در رابطه با خرید ماشین جدید در هر ماه - بازپرداخت داوطلبانه بدهی در هر ماه - نرخ بهره پس از تعدیل برای دوره پنج ساله - پرداخت ماهانه پس از تعدیل نرخ بهره برای دوره پنج ساله - تعداد وام گیرندگان نتایجآزمونفرضیههاوتجزیهوتحلیلدادهها در جدول مربوط به آمار توصیفی 10 ساله مشاهده میشود که میانگین متغیر تغییرات واقعی در نرخ بهره 1.5 درصد تغییر را نشان میدهد، که بیشترین تغییر واقعی در نرخ بهره تا 8 درصد هم در طول این دوره مشاهده شده است، برای دوره 5 ساله، این متغیر میانگین 7 درصد تغییر را نشان میدهد، که بیشترین تغییر واقعی در نرخ بهره تا 10 درصد هم در طول این دوره قابل مشاهده است. متغیر میانگین پرداخت ماهانه برای دوره 10 ساله، میانگین 689196.3 را نشان میدهد، که بیشترین پرداخت در طول این دوره 751975 تومان بوده است. برای دوره 5 ساله نیز میانگین815129.2 مشاهده میشود، که بیشترین پرداخت در طول این دوره 932884 تومان بوده است. متغیر سطح اشتغال در دوره 10 ساله میانگین 00750854 را نشان میدهد که در دوره 5 ساله افزایش و به میانگین 0.780734 رسیده است. نمره اعتباری وام گیرندگان در دوره 10 ساله دارای میانگین 697.8379 میباشد که در دوره 5 ساله میانگین 690.4394 را نشان میدهد، که حاکی از کاهش اعتبار وام گیرندگان و البته در طول دوره 5 ساله بیشترین نمره اعتباری 820 را نشان میدهد (در طول این دوره وام گیرندگان با ویژگی اعتباری بالا هم وجود دارند). شاخص قیمت مسکن در دوره 10 ساله میانگین 4.205704 را نشان میدهد که در طول دوره 5 ساله میانگین 2.151366 را نشان میدهد، این مورد نشان میدهد که افزایش قیمت در طول دوره 10 ساله بسیار بیشتر از افزایش قیمت در طول دوره 5 ساله است. متغیر نرخ بهره اولیه در طول دوره 10 ساله میانگین 0.125056 را نشان میدهد که در طول دوره 5 ساله با میانگین 0.094914 روند رو به کاهش این نرخ را نشان میدهد. متغیر میزان وام در طول دوره 10 ساله دارای میانگین 55029875 بوده است که این مقدار در طول دوره 5 ساله به میانگین 70149723 افزایش یافته است. اما نرخ وام به ارزش وام از میانگین 0.669829 در طول دوره 10 ساله به میانگین 0.654374 در طول دوره 5 ساله کاهش یافته است. متغیر مصرف خانوار در طول دوره 10 ساله برای هر ماه میانگین 369363 را نشان میدهد که این مقدار در طول دوره 5 ساله به میانگین 465451.2 تومان رسیده است. متغیر بازپرداخت داوطلبانه وام رهنی در طول دوره 10 ساله دارای میانگین 0.1378774 و در دوره 5 ساله دارای میانگین 0.1629335 میباشد که افزایش بازپرداخت داوطلبانه وام رهنی را در طول دوره 5 ساله نشان میدهد. از شاخصهای دیگر با اهمیت در بخش آمار توصیفی، انحراف معیار میباشد که اگر انحراف معیار مجموعهای از دادهها نزدیک به صفر باشد، نشانه آن است که دادهها نزدیک به میانگین هستند و پراکندگی اندکی دارند؛ در این بخش، متغیر تغییرات واقعی در نرخ بهره برای دوره 10 ساله دارای انحراف معیار 0.03349 و برای دوره 5 ساله دارای انحراف معیار 0.015924 میباشد. تعداد موارد مورد بررسی یا همان نمونه تحقیق برای دوره 10 ساله، به تعداد 7000 وام گیرنده، و برای دوره 5 ساله تعداد 3500 وام گیرنده به صورت تصادفی و باتوجه به سطح نمره اعتباری آنها (فایکو) انتخاب شدهاند.
جدول 1- آمار توصیفی متغیرهای تحقیق برای دوره 10 ساله
منبع: یافتههای تحقیق جدول 2- آمار توصیفی متغیرهای تحقیق برای دوره 5 ساله
منبع: یافتههای تحقیق
نتایج آزمون مدلها و فرضیههای تحقیق - نتایج حاصل از برآورد مدل اول تحقیق به شرح جدول 3 میباشد.
جدول 3- نتایج آماری آزمون مدل اول تحقیق (سطح اعتباری ضعیف و متوسط در دوره 10 ساله)
منبع: یافتههای تحقیق
در بررسی معنیدار بودن کل مدل با توجه به این که مقدار احتمال آماره F از 05/0 کوچکتر میباشد (0.00000) با اطمینان 95% معنیدار بودن کل مدل تایید میشود. ضریب تعیین تعدیل شده مدل گویای آن میزان درصدی است (0.147596) که متغیر وابسته تغییرات واقعی در نرخ بهره توسط متغیرهای مستقل و کنترل مدل تبیین میگردد. در سطح اعتباری ضعیف و متوسط در دوره 10 ساله، متغیر وابسته تغییرات واقعی در نرخ بهره با متغیر نرخ بهره اولیه با ضریب (0.952861-) و سطح معناداری (0.0000) رابطه منفی و معناداری دارد. همچنین با متغیر مصرف خانوار با ضریب (3.724192) و سطح معناداری (0.0359) رابطه مثبت و معناداری دارد. این متغیر وابسته رابطهای را با متغیرهای سطح اشتغال، شاخص قیمت مسکن و بازپرداخت داوطلبانه وام رهنی در طول دوره 10 ساله برای سطح اعتباری ضعیف و متوسط وام گیرندگان نشان نمیدهد. در سطح اعتباری ضعیف و متوسط در دوره 10 ساله، ملاحظه میگردد آماره تی متغیر نرخ بهره اولیه برابر با 16.88137- میباشد همچنین سطح معناداری آن (0.0000) میباشد که کمتر از سطح معناداری 5 درصد میباشد به عبارتی در سطح اطمینان 95 درصد نرخ بهره اولیه با متغیر وابسته تغییرات واقعی در نرخ بهره ارتباط معناداری دارد همچنین ضریب آن برابر با (0.952861-) است که نشان دهنده رابطه منفی و معناداری میباشد. آماره تی متغیر مصرف خانوار برابر با 3.724192 میباشد همچنین سطح معناداری آن (0.0359) میباشد که کمتر از سطح معناداری 5 درصد میباشد به عبارتی در سطح اطمینان 95 درصد مصرف خانوار با متغیر وابسته تغییرات واقعی در نرخ بهره ارتباط معناداری دارد همچنین ضریب آن برابر با (0.306311) است که نشان دهنده رابطه مثبت و معناداری میباشد.
جدول 4- نتایج آماری آزمون مدل اول تحقیق (سطح اعتباری ضعیف و متوسط در دوره 5 ساله)
منبع: یافتههای تحقیق
در بررسی معنیدار بودن کل مدل با توجه به این که مقدار احتمال آماره F از 05/0 کوچکتر میباشد (0.00000) با اطمینان 95% معنیدار بودن کل مدل تایید میشود. ضریب تعیین تعدیل شده مدل گویای آن میزان درصدی است (0.523003) که متغیر وابسته تغییرات واقعی در نرخ بهره توسط متغیرهای مستقل و کنترل مدل تبیین میگردد. در سطح اعتباری ضعیف و متوسط در دوره 5 ساله، آماره تی متغیر نرخ بهره اولیه برابر با 28.32162- میباشد همچنین سطح معناداری آن (0.0000) میباشد که کمتر از سطح معناداری 5 درصد میباشد به عبارتی در سطح اطمینان 95 درصد نرخ بهره اولیه با متغیر وابسته تغییرات واقعی در نرخ بهره ارتباط معناداری دارد همچنین ضریب آن برابر با (1.037596-) است که نشان دهنده رابطه منفی و معناداری میباشد. آماره تی متغیر شاخص قیمت مسکن برابر با 1.057578- میباشد همچنین سطح معناداری آن (0.0291) میباشد که کمتر از سطح معناداری 5 درصد میباشد به عبارتی در سطح اطمینان 95 درصد شاخص قیمت مسکن با متغیر وابسته تغییرات واقعی در نرخ بهره ارتباط معناداری دارد همچنین ضریب آن برابر با (0.000401-) است که نشان دهنده رابطه منفی و معناداری میباشد. این متغیر وابسته رابطهای را با متغیرهای سطح اشتغال، مصرف خانوار و بازپرداخت داوطلبانه وام رهنی در طول دوره 5 ساله برای سطح اعتباری ضعیف و متوسط وام گیرندگان نشان نمیدهد. نتایج حاصل از برآورد مدل سوم تحقیق به شرح جدول 5 میباشد.
جدول 5- نتایج آماری آزمون مدل سوم تحقیق (سطح اعتباری خوب در دوره 10 ساله)
در بررسی معنیدار بودن کل مدل با توجه به این که مقدار احتمال آماره F از 05/0 کوچکتر میباشد (0.00000) با اطمینان 95% معنیدار بودن کل مدل تایید میشود. ضریب تعیین تعدیل شده مدل گویای آن میزان درصدی است (0.236978) که متغیر وابسته تغییرات واقعی در نرخ بهره توسط متغیرهای مستقل و کنترل مدل تبیین میگردد. در سطح اعتباری خوب در دوره 10 ساله، متغیر وابسته تغییرات واقعی در نرخ بهره با متغیر نرخ بهره اولیه با ضریب (1.112137-) و سطح معناداری (0.0000) رابطه منفی و معناداری دارد. همچنین با متغیر مصرف خانوار با ضریب (1.189877-) و سطح معناداری (0.0304) رابطه منفی و معناداری دارد. این متغیر وابسته رابطهای را با متغیرهای سطح اشتغال، شاخص قیمت مسکن و بازپرداخت داوطلبانه وام رهنی در طول دوره 10 ساله برای سطح اعتباری خوب وام گیرندگان نشان نمیدهد. نتایج حاصل از برآورد مدل چهارم تحقیق به شرح جدول 6 میباشد.
جدول 6- نتایج آماری آزمون مدل چهارم تحقیق (سطح اعتباری خوب در دوره 5 ساله)
منبع: یافتههای تحقیق
در بررسی معنیدار بودن کل مدل با توجه به این که مقدار احتمال آماره F از 05/0 کوچکتر میباشد (0.00000) با اطمینان 95% معنیدار بودن کل مدل تایید میشود. ضریب تعیین تعدیل شده مدل گویای آن میزان درصدی است (0.494577) که متغیر وابسته تغییرات واقعی در نرخ بهره توسط متغیرهای مستقل و کنترل مدل تبیین میگردد. در سطح اعتباری خوب در دوره 5 ساله، متغیر وابسته تغییرات واقعی در نرخ بهره با متغیر نرخ بهره اولیه با ضریب (1.024208-) و سطح معناداری (0.0000) رابطه منفی و معناداری دارد. همچنین با متغیر شاخص قیمت مسکن با ضریب (4.280152-) و سطح معناداری (0.0403) رابطه منفی و معناداری دارد. با متغیر کنترل میزان وام با ضریب (1.196204) و سطح معناداری (0.0352) رابطه مثبت و معناداری دارد. این متغیر وابسته رابطهای را با متغیرهای سطح اشتغال، مصرف خانوار و بازپرداخت داوطلبانه وام رهنی در طول دوره 5 ساله برای سطح اعتباری خوب وام گیرندگان نشان نمیدهد. نتایج حاصل از برآورد مدل پنجم تحقیق به شرح جدول 7 میباشد.
جدول 7- نتایج آماری آزمون مدل پنجم تحقیق (سطح اعتباری عالی در دوره 10 ساله)
منبع: یافتههای تحقیق
در بررسی معنیدار بودن کل مدل با توجه به این که مقدار احتمال آماره F از 05/0 کوچکتر میباشد (0.00000) با اطمینان 95% معنیدار بودن کل مدل تایید میشود. ضریب تعیین تعدیل شده مدل گویای آن میزان درصدی است (0.214982) که متغیر وابسته تغییرات واقعی در نرخ بهره توسط متغیرهای مستقل و کنترل مدل تبیین میگردد. در سطح اعتباری عالی در دوره 10 ساله، متغیر وابسته تغییرات واقعی در نرخ بهره با متغیر نرخ بهره اولیه با ضریب (1.168576-) و سطح معناداری (0.0000) رابطه منفی و معناداری دارد. همچنین با متغیر مصرف خانوار با ضریب (2.770458-) و سطح معناداری (0.0395) رابطه منفی و معناداری دارد. با متغیر بازپرداخت داوطلبانه وام رهنی با ضریب (1.591958) و سطح معناداری (0.0302) رابطه مثبت و معناداری دارد. این متغیر وابسته رابطهای را با متغیرهای سطح اشتغال و شاخص قیمت مسکن در طول دوره 10 ساله برای سطح اعتباری عالی وام گیرندگان نشان نمیدهد. نتایج حاصل از برآورد مدل ششم تحقیق به شرح جدول 8 میباشد.
جدول 8- نتایج آماری آزمون مدل ششم تحقیق (سطح اعتباری عالی در دوره 5 ساله)
منبع: یافتههای تحقیق
در بررسی معنیدار بودن کل مدل با توجه به این که مقدار احتمال آماره F از 05/0 کوچکتر میباشد (0.00000) با اطمینان 95% معنیدار بودن کل مدل تایید میشود. ضریب تعیین تعدیل شده مدل گویای آن میزان درصدی است (0.498153) که متغیر وابسته تغییرات واقعی در نرخ بهره توسط متغیرهای مستقل و کنترل مدل تبیین میگردد. در سطح اعتباری عالی در دوره 5 ساله، متغیر وابسته تغییرات واقعی در نرخ بهره با متغیر نرخ بهره اولیه با ضریب (1.007188-) و سطح معناداری (0.0000) رابطه منفی و معناداری دارد. همچنین با متغیر مصرف خانوار با ضریب (4.222656-) و سطح معناداری (0.0309) رابطه منفی و معناداری دارد. با متغیر بازپرداخت داوطلبانه وام رهنی با ضریب (1.093224) و سطح معناداری (0.0262) رابطه مثبت و معناداری دارد. این متغیر وابسته رابطهای را با متغیرهای سطح اشتغال و شاخص قیمت مسکن در طول دوره 5 ساله برای سطح اعتباری عالی وام گیرندگان نشان نمیدهد. بحث و ارائه یافتهها به طور کلی میتوان دریافت که کاهش چشمگیر وامهای رهنی تأثیر اساسی بر بازپرداخت وام رهنی، مصرف خانوار (خرید خودرو)، قیمت مسکن و سطح اشتغال داشت. به طور مثال هنگامیکه خانوارها بتوانند وامهای رهنی خود را کاهش دهند به دنبال افزایش هزینه ماشین جدید خود از 20 تا 40 درصد میباشند، و هنگامیکه خانوارها از بیشتر 15 درصد افزایش درآمد خود استفاده کردند تا سریعتر بدهی وامهای رهنی خود را بپردازند، باعث تضعیف مصرف خانوار میگردد. در نهایت خانوارهایی که کاهش وامهای رهنی را دارند شاهد کاهش نسبی در نرخهای ورشکستگی و مصادره دارایی میباشند. همچنین شاهد بازیافت سریعتر قیمتهای خانه، مصرف بادوام رشد یافته و رشد اشتغال رشد یافته نیز بودند، با پاسخهایی که بر بخش غیرتجاری متمرکز شده بودند تفاوتهای مهمی در بین خانوارها وجود دارد. مقروضین با درآمد و ثروت کمتر به طور قابل توجه بیشتر به کاهش پرداخت وام پاسخ میدهند در مقایسه با خانوارهایی که ثروتمندتر هستند و وقف میکنند. این یافتهها بیشتر با مدلهای مالی خانوار چرخه حیاتی سازگار هستنتد که نشان میدهند که تابع مصرف در درآمد دائم و ثروت است. آنها همچنین نشان میدهند چون گرایش حاشیهای مقروضین به مصرف کردن بزرگتر از وام دهندگان است، پس کاهش نرخهای وام می تواند به یک تأثیر مثبت کلی بر تقاضای انبوه منجر شود. همچنین نتایج نشان میدهد چگونه انعطافناپذیری بدهی میتواند تأثیرات انبوه انتقال سیاست پولی را تعیین کند، که مدرک فراهم میشود که نشان میدهد تأثیرات کاهش نرخ بهره طبق تراکم نرخ یا بهره قابل تنظیم در نواحی متفاوت فرق میکند: افت نرخ بهره باعث افزایش بیشتر مصرف و اجبار در کشورهایی میشود که کسری بالاتری از نرخ بهره وام رهنی دارند. اکلرت (2014) مدلی فراهم میکند که نقش توزیع مجدد را در مکانیسم انتقال سیاست پولی به مصرف ارزیابی میکند، که پیشبینی میکند که اگر مجموع وامهای رهنی ایالت آمریکا نرخهای متغیر داشتند، تأثیر تغیرات در نرخ بودجه فدرال بر مخارج مصرف کننده به طور قابل توجه بالا میرفت. تحقیق دی ماگیو و کرمانی (2016) از داده مصرف سطح ایالتی استفاده نمود تا حساسیت رشد فروش و مجموع رشد مصرف خانوار در سطح ایالت متحده را تخمین زد. دیمجیو و همکاران(2017) در پژوهشی با عنوان گذار از طریق نرخ بهره با استفاده از وام رهنی، مصرف خانوار و اهرم داوطلبانه، بیان کردند که وام رهنی با قابلیت تنظیم نرخ بهره، در زمان کاهش این نرخ، تا میزان 50 درصد وام رهنی را کاهش میدهد و از طرفی تا میزان 35 درصد باعث افزایش خرید خودرو میشود. زمانی که نرخ بهره وام رهنی کاهش مییابد، مصرف خانوادهها با درآمد پایین از طریق خرید خودرو افزایش مییابد در حالی که این موضوع برای خانوادههای ثروتمند کاهش مصرف را نشان میدهد. همچنین با کاهش این نرخ وام رهنی، قیمت مسکن، خرید خودرو و سطح اشتغال افزایش مییابد. نتایج کمیکیم (2019) نشان میدهد که کاهش غیرمنتظره قیمتهای مسکن با تاخیر سلب حق اقامه دعوی که در بحران مالی سه برابر نرخ عدم پرداخت وام رهنی را نشان میدهد، در حالی که موقتا میزان صدور سلب حق اقامه دعوی را به نصف کاهش میدهد. کارپستم و یوهانسون (2019) در پژوهشی با عنوان منافع وام رهنی و نوسانات بازار مسکن در دانمارک بیان میکنند که نرخ بازپرداخت پایین در وامهای رهنی احتمالا موجب افزایش اختلافات اقتصاد کلان در چندین کشور در سالهای اخیر شده است. برآوردهای محافظه کارانه این پژوهش نشان میدهد که معرفی وامهای بهرهدار تنها باعث افزایش قیمت واقعی مسکن و نسبت بدهی وام در حدود 10 تا 20 درصد بین سالهای 2003 و 2013 شد و تنها وامهای منحصر به فرد باعث افزایش قیمت مسکن شده اند؛ یا به افزایش قیمت مسکن و بدهیهای خانوار کمک میکنند. از جمله محدودیتها و موانعی که بر سر راه پژوهش حاضر وجود داشته است میتوان به موارد زیر اشاره نمود: ابتدا با توجه به اینکه پژوهش حاضر بر تأثیر سیاستهای نرخ بهره کم بر روی ترازنامههای خانوار متمرکز میگردد که رفتار نرخ وامها بر مبنای وامهای معوقه تغییر میکند که این امر باعث شده معیارهای دیگر نادیده گرفته شود: از جمله تأمین مالی مجدد وام با نرخ ثابت یا شرایط تورمی کشور. دوم به خاطر ماهیت تحقیق حاضر میتوان در مورد تأثیرات گسترده اقتصادی توضیح داد که رفتار نرخ بهره (کاهشی یا افزایشی که براساس الزامات بانک مرکزی ابلاغ میگردد) یکی از عوامل تاثیرگذار است. سوم، چون پژوهش حاضر گرایش به خرج کردن وام توسط وام دهندگان سنجیده نمیگردد، نمیتوان نقش وام مسکن با نرخ قابل تنظیم را بر انبوه تقاضا ارزیابی نمود حتی اگر بقیه متغیرها ثابت بماند. نتایج پژوهش حاضر مفاهیمی برای گذر از طریق سیاست پولی به طرح بازار وام و اقتصاد واقعی دارد: ابتدا یافتهها نشان میدهند که انعطاف پذیری قرار دادهای وام (مثل وام رهنی) میتوانند تأثیر مهمی بر گذر از طریق نرخهای بهره و شوکهای سیاست پولی به اقتصاد واقعی داشته باشند. از این جهت یافتههای تحقیق حاضر به نقش بالقوه وامهای رهنی با قابلیت تنظیم نرخ بهره جدید اشاره میکند، به ویژه اگر شاخصهای نرخ بهره مربوطه که با توجه به آنها وامها فهرست میشوند در رکوردهای اقتصادی طبق انتظار کاهش یابد و طی رشد اقتصادی افزایش یابند. پیشنهاد میگردد اطلاعرسانی به خانوارها در خصوص تاثیرات عوامل انجام گردد، زیرا از این طریق میتوان مصرف خانوار از طریق کانال درآمد را تعریف کرد. براساس نتایج بدست آمده پیشنهاد میگردد با تمرکز بر نرخ بهره یا کاهش پرداخت ماهانه میتوان گردش وجوه نقد و محدودیتهای نقدینگی آسانتر گردد و باید به عنوان رفتار سیاستی امکانپذیر در زمانهای بحران در نظر گرفته شوند. از سوی دیگر، شرایط اقتصادی حاضر کشور که اقتصاد تورمی میباشد، به مدیران، سهامداران و سپردهگذاران پیشنهاد میشود که به این نکته توجه جدی داشته باشند. [1]Bernanke and Gertler [2]Adjustable-Rate Mortgages (ARMs) [3]Di Maggio et al [4]Agarwal et al [5]Fuster and Willen [6]Carroll et al [7]Browning et al [8]Disney et al [9]Attanasio et al [10]Di Maggio and Kermani [11]Kim [12]Di Maggio et al [13]Kriwoluzky [14]Kim [15]Karpestam and Johansson [16]Reichert [17]Jud and Winkler [18]Taltavull and McGreal [19]Hill,Griffiths and Lim | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| مراجع | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
ایزد خواستی، حجت و همکاران (1398). عنوان تحلیل عوامل کلان اقتصادی مؤثر بر شاخص توانپذیری مسکن خانوار در مناطق شهری ایران، فصلنامه مطالعات اقتصادی کاربردی ایران، دوره 8، شماره 29. برخورداری، سجاد، عبدی، مائده، سلگی، صدیقه (1397). رابطه رشد درآمد سرانه، اعتبارات دریافتی خانوار و نابرابری درآمدی، مورد مطالعه: استانهای ایران، پژوهشنامه اقتصادی، مقاله 4، دوره 18، شماره 69، شماره پیاپی 2. طالبلو، رضا، محمدی، تیمور، پیردایه، هادی (1396). تحلیل انتشار فضایی تغییرات قیمت مسکن در استانهای ایران؛ رهیافت اقتصاد سنجی فضایی، پژوهشنامه اقتصادی، دوره 17، شماره 66، پاییز. رستمی، مرضیه و شیرین بخش، شمساله (1395). اثر نامتقارن قیمت مسکن بر مصرف خانوارهای شهری در استانهای ایران، اقتصاد و توسعه منطقهای. غفاری، هادی، سعادت مهر، مسعود، سوری، علی، رنجبرفلاح، محمدرضا (1395). بررسی تاثیر افزایش نرخ سود سپردههای بانکی بر متغیرهای کلان اقتصاد ایران، فصلنامه علمی-پژوهشی مطالعات اقتصادی کاربردی ایران.
Abiad, A and A. Mody (2005). Financial Reform: What Shakes It? What Shapes It? American Economic Review, vol. 95.
Agarwala, R (1983). Price Distortion and Growth in Developing Countries. The Washington: D.C. World Bank.
Ahmad, S and Horner, j and Rafiqual, B (2008). Financial Development and Economic Growth: Experiences of selected developing economics, Review of Applied Economics, Vol.4. No.1-2.
Andries, Alin Marius, Capraru, Bogdan. (2012). Impact of financial liberalization on banking sectors performancefrom CEEC, PLoS ONE.
Ang, j, B (2009). Growth Volatility and Financial Repression: Time Series Evidence from india, Journal of Development Economics 72.
Battilossi, S (2003). Capital Mobility and Financial Repression in Italy, 1960-1990: A Public Finance Perspective, Economic History and Institution Debt.
Becker, B and Jagadesh Sivadasan (2006), The effect of Financial Development on the investment – cash flow Relationship, Cross- country Evidence from Europe, WP no, 689.Europian Central bank.
Campanella, M. L (2016). Financial Repression and the Debt Build-up in China: Is There a Way Out? European Centre for International Political Economy. Available from.
Demetriades, P, James, G and Lee, K (2008). The End of Financial Repression? A Cross Country Analysis of Private Investment, University of Leicester.
Di Maggio, Marco. Amir Kermani, Benjamin J. Keys, Tomasz Piskorski, Rodney Ramcharan, Amit Seru, and Vincent Yao (2017). Interest Rate Pass-Through: Mortgage Rates, Household Consumption, and Voluntary Deleveraging, American Economic Review, 107(11): 3550–3588
Fry, m., hapkinz, j (1983). money, interest, banking & develop economic.
Fry, M.J, (1990), Money, Interest and Banking in Economic Development, London, Journal of Development Economics, vol. 32, issue 1.
Haslag, J.H & Koo, J (1999). Financial Repression, Financial Development and Economic Growth, Federal Reserve Bank of Dallas, Working Paper
Hu, B (2014). Financial Repression and Interest Rate Liberalization in China.
Kletzer, K. & Kohil, R (2001). Financial Repression and Exchange Rate Management in Developing Countries: Theory and Empirical Evidence for India.
Kim, Jiseob (2019). How foreclosure delays impact mortgage defaults and mortgage modifications, Journal of Macroeconomics, Volume 59, March.
Kriwoluzky, A, Müller, G.J, Scheer, A (2017). Financial Repression in General Equilibrium. Leibniz-Informationszentrum Wirtschaft Leibniz Information Centre for Economics.
Karpestam, P & Johansson, S (2019). nterest-only-mortgages and housing market fluctuations in Denmark, Journal of Housing Economics,Volume 46, December 2019.
Jianmin Luo1, Renato Pereira2 and Álvaro Dias, An Empirical Investigation of the Portuguese Housing Prices (2004-18), Journal of Reviews on Global Economics.
Lane, P.R and G.M. Milesi-Ferretti (2006). The External Wealth of Nations Mark II: Revised and Extended Estimates of Foreign Assets and Liabilities.
Li, A (2017). The Political Economy of Financial Repression Policy-Dominated China’s Overheated Housing Market.
Marianne, B, Schoar, A and Thesmar, D (2004). Banking Deregulation and Industry Structure: Evidence from the French Banking Reforms of 1985, Working Paper.
McKinnon, Ronald (1973). Money and Capital in Economic Development, Brookings Institution, Washington.
McKinnon, R (1990). Financial Repression and the Productivity of Capital: Empirical Findings on Interest Rates and Exchange Rates, asian development bank.
Nouriel Roubini and Xaviar Sala-I-Martin (1991). Financial Development, the Trade Regime and Economic Growth. National Burea of Economic Research, No. 1050-massachuseta Avenlle Cambridge.
Odhiambo, Nicholas M (2009). Interest Rate Liberalization and EconomicGrowth in Zambia: A Dynamic Linkage, African Development Review.
Onwumere, J.U.J & Amah O and Imo G. Ibe (2012). The Impact of Interest Rate Liberalization on Savings and Investment: Evidence from Nigeria, Research Journal of Finance and Accounting, Vol 3, No 10.
Rangan Gupta (2004). A Generic Model of Financial Repression, Journal of Economic Literature Classification: E 22.
Susan, F and Yang, Y (2009). The Effectiveness of Law, Financial development, and Economic Growth in an Economy of Financial Repression: Evidence from China, Journals of World Development Vol.37, No.4.
Yiping, H. and Xun, W (2010). Financial Repression and Economic Growth in Chin, Southern Economic Journal 51 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 352 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 140 |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
