تعداد نشریات | 50 |
تعداد شمارهها | 2,079 |
تعداد مقالات | 19,525 |
تعداد مشاهده مقاله | 22,864,361 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 21,108,461 |
هویت ایرانی؛ نقد دیدگاهها و ضرورت رویکرد تاریخی | ||
تاریخ و تمدن اسلامی | ||
مقاله 4، دوره 18، شماره 1 - شماره پیاپی 38، خرداد 1401، صفحه 99-124 اصل مقاله (744.21 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.30495/jhcin.2022.20101 | ||
نویسندگان | ||
محمد علی عسگری1؛ فهیمه مخبر دزفولی ![]() | ||
1دانشجوی دکتری تاریخ و تمدن ملل اسلامی، دانشکده حقوق، الهیات و علوم سیاسی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران | ||
2دانشیار گروه تاریخ و تمدن ملل اسلامی، دانشکده حقوق، الهیات و علوم سیاسی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران | ||
چکیده | ||
هویت ملی، مهمترین سرمایه فرهنگی و تاریخی هر کشوری است که در گذشته های دور شکل گرفته و نسل به نسل تداوم پیدا می کند. فقدان یک نگرش تاریخی به هویت ملی میتواند موجب برداشت های متناقض و خارج از مداری گردد که بعضا مناقشهبرانگیز خواهد بود. بستر تاریخی یک هویت تا آنجا اهمیت دارد که برخی از متفکران، هویت را اساسا مقوله ای تاریخی قلمداد می کنند و بر این باورند که هویت ملی هر کشوری از انباشت سرمایه های یک ملت در طول تاریخ پدید آمدهاست و بنابراین سرگذشت مشترک تاریخی مهمترین عنصر تعیینکننده در یک هویت قلمداد می شود. در این مقاله با شیوه کتابخانه ای و تحلیلی نخست برخی دیدگاهها و برداشتها پیرامون هویت ملی ایرانیان مورد بررسی قرار گرفته و در نهایت با نقد آنها به این پرسش پاسخ داده شدهاست که چه ضرورتی برای داشتن یک رویکرد تاریخی وجود دارد و فقدان آن چه پیامدهایی را به دنبال خواهد داشت؟ یافته های این تحقیق نشان می دهد برای روایت هویت یک ملت و نیز برای تمیز دادن روایتهای درست از نادرست، داشتن یک رویکرد تاریخی ضرورتی انکارناپذیر است | ||
کلیدواژهها | ||
هویت ملی؛ ایران و ایرانشهر؛ ناسیونالیسم ایرانی؛ ناسیونالیسم اسلامی؛ بستر تاریخی | ||
مراجع | ||
ابراهیمی، ضیاء، پیدایش ناسیونالیسم ایرانی، ترجمه حسن افشار، نشر مرکز، تهران، 1396ش.
ابن اسفندیار، بهاء الدین محمد بن حسن، تاریخ طبرستان، تصحیح عباس اقبال، کلاله خاور، تهران، 1386ش.
ابن خردادبه، المسالک و الممالک، ترجمه سعید خاکرند، موسسه میراث ملل و حنفاء، تهران، 1371ش.
ابن خردادبه، المسالک و الممالک، دارصادر، بیروت، 1889م.
ابن بلخی، فارسنامه، تصحیح گای لسترنج و نیکلسون، انتشارات اساطیر، تهران، 1385ش.
ابوالحسنی، رحیم، «مؤلفههای هویت ملی با رویکردی پژوهشی»، فصلنامه سیاست، دوره 38، ش 4، 1387ش.
اتفاق، شهرام، «جواد طباطبایی، به سوی لیبرالیسم یا ناسیونالیسم؟»، موسسه فرهنگی صدانت، آبان 1400ش.
اردستانی، علی، مصاحبه درباره کتاب زمینههای اجتماعی انقلاب ایران، وبگاه تاریخ ایرانی، 1/3/94.
احمدی، حمید، «نقد و بررسی کتاب ایران بین ناسیونالیسم اسلامی و سکولاریسم»، وبسایت ایبنا، 4/6/1398.
اشپولر، برتولد، تاریخ ایران در قرون نخستین اسلامی، ترجمه مریم میر احمدی، انتشارات علمی و فرهنگی، 1369ش.
اشرف، احمد، هویت ایرانی از دوران باستان تا پهلوی، ترجمه حمید احمدی، نشر نی، تهران، 1396ش.
اصفهانی، حمزه بن حسن، تاریخ پادشاهان و پیامبران، ترجمه جعفر شعار، انتشارات بنیاد فرهنگ ایران، تهران، 1346ش.
اصطخری، ابواسحاق ابراهیم، مسالک و ممالک، به اهتمام ایرج افشار، بنگاه ترجمه و نشر کتاب، تهران، 1340ش.
افروغ ، عماد، هویت ایرانی در گذر تاریخ، انتشارات علم، تهران، 1400ش.
بایبوردی، اسماعیل، «جهانی شدن فرهنگ و تأثیر آن بر هویت ملی ایران»، فصلنامه مطالعات بین الملل، دوره هفتم، شماره 28، 1393ش.
تاریخ سیستان، تصحیح محمد تقی بهار، انتشارات معین، تهران، 1381ش.
جنکینز، ریچارد، هویت اجتماعی، تورج یار احمدی، شیرازه ، 1381ش.
حاجیانی، ابراهیم، «بررسی منابع هویت ایرانی»، رساله دکتری دانشگاه تهران، تیر 1387ش.
دریایی، تورج، مصاحبه با روزنامه اعتماد، شماره 2841، 12/9/99.
دوراندیش، هومان، «نقد و نظری بر کتاب پیدایش ناسیونالیسم ایرانی»، روزنامه اعتماد، 3/3/ 97.
دیلمقانی، فرشید، قاسمی ترقی، محمد علی، «جایگاه هویت ملی در ایران، نگاهی به تطور تاریخی، الگوها و سیاستهای هویت ملی»، پژوهشنامه تاریخ، سال 13، شماره 52، 1397ش.
راعی گلوجه، سجاد، «هویت ملی و ایرانی گری در تاریخ نگاری زرین کوب»، فصلنامه مطالعات ملی، سال 4، ش 1، 1382ش.
زبیده، سامی، «اسلام و ناسیونالیسم: تداومها و تناقضها»، ترجمه فرهاد قربان زاده، سایت پروبلماتیک 23/10/93.
زرین کوب، عبدالحسین، دو قرن سکوت، انتشارات جاویدان، تهران، 1336ش.
همو، تاریخ مردم ایران، از پایان ساسانیان تا پایان آل بویه، امیرکبیر، تهران، 1400ش.
شایگان، داریوش، بینش اساطیر، کتابخانه فرهنگستان ادب و هنر ایران، 1354ش.
همو، آسیا در برابر غرب، باغ آینه، تهران، 1371ش.
همو، مصاحبه با مهرنامه، شماره 20، ویژه نوروز 1391.
شجری قاسم خیلی، رضا، «تداوم یا تحول هویت ایرانی؛ علل و عوامل»، رساله دکتری در رشته تاریخ، دانشگاه تربیت مدرس، دی 1389ش.
طباطبایی، سید جواد، خواجه نظام الملک، ستوده ، تبریز، 1385ش.
همو، «ایران به عنوان ایرانشهر»، مصاحبه با روزنامه اعتماد، شماره 3921، سیزده مهر 1396ش.
فرای، ریچارد، عصر زرین فرهنگ و تمدن ایرانی، ترجمه مسعود رجب نیا، سروش، تهران، 1363ش.
فوکویاما، فرانسیس، هویت؛ سیاست هویت کنونی و مبارزه برای به رسمیت شناخته شدن، ترجمه رحمن قهرمان پور، انتشارات روزنه، 1398ش.
قربانی، قدرت الله، «هویت ملی از دیدگاه استاد مطهری»، فصلنامه مطالعات ملی، شماره 18، سال پنجم، 1383ش.
علم الهدی، جمیله، «هویت از منظر قرآن و فلاسفه»، مجله بینات، سال 14، ش 3، 1386ش.
کچوئیان، حسین، تطورات گفتمانهای هویتی ایران: ایرانی در کشاکش با تجدد و مابعد تجدد، نشر نی، تهران، 1386ش.
مسکوب، شاهرخ، هویت ایرانی و زبان فارسی، نشر فرزان روز، تهران، 1394ش.
مطهری، مرتضی، خدمات متقابل اسلام و ایران، بنیاد علمی فرهنگی استاد مطهری، تهران، بیتا.
منصور نژاد، محمد، «تاملی در نگاه دکتر جواد طباطبایی به هویت ایرانی در تعامل با هویت اسلامی و غربی»، فصلنامه مطالعات ملی، سال 5، ش 4، 1383ش.
نظری، علی اشرف، «ناسیونالیسم و هویت ایرانی، مطالعه موردی دوره پهلوی اول»، فصلنامه پژوهش حقوق و سیاست، سال 9، ش 22، 1386ش.
نیولی، گراردو، آرمان ایران؛جستاری در خاستگاه نام ایران، ترجمه منصور سید سجادی، موسسه فرهنگی هنری پیشین پژوه، تهران، 1387ش.
یاسمی، رشید، کُرد و پیوستگی نژادی و تاریخی او، مجمع ناشر کتاب، تهران ، بی تا.
Gnoli, Gherardo, The Ideas of Iran: An Essay on Its Origin, ISTITUTO ITALIANO per IL MEDIO ED ESTREMO ORIENTE, 1989.
Torbakov, Igor, History, Memory and National Identity Understanding the Politics of History and Memory Wars in Post- Soviet Lands, The Journal of Post-Soviet Democratization, p.212. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 196 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 129 |