تعداد نشریات | 50 |
تعداد شمارهها | 2,232 |
تعداد مقالات | 20,476 |
تعداد مشاهده مقاله | 25,295,595 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 22,947,685 |
ارزیابی عملکرد بلدیه تهران در نظارت بر قیمت نان در دوره پهلوی اول | ||
تاریخ و تمدن اسلامی | ||
دوره 18، شماره 4 - شماره پیاپی 41، اسفند 1401، صفحه 119-139 اصل مقاله (336.25 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.30495/jhcin.2023.21784 | ||
نویسندگان | ||
جعفر آقازاده1؛ محسن پرویش 2 | ||
1دانشیار گروه تاریخ، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران | ||
2مدرس گروه تاریخ، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران | ||
چکیده | ||
رضاشاه پهلوی پس از دستیابی به قدرت با سیاستهای تمرکزگرایانه و تجددآمرانه دست به اصلاحات سیاسی، اداری و اجتماعی زد. مدیریت امور شهری و شهرداری ها از جمله حوزه هایی بود که در آن اصلاحات ساختاری و اداری صورت گرفت. یکی از وظایف بلدیه ها در آن دوره نظارت بر قیمت نان بود. احتکار غلات و آرد و کمبود و گرانشدن نان در تهران وضع نابسامانی بهوجود آورده بود. این مقاله، با تکیه بر منابع مکتوب و به ویژه اسناد رسمی، به این پرسش پاسخ داده که بلدیه تهران برای رفع مشکل کمبود نان و نظارت بر قیمت آن چه راهکاری در پیش گرفت و دست به چه اقداماتی زد؟ حکومت پهلوی کوشید با برگزیدن فردی نظامی، سرهنگ کریم خان بوذرجمهری، به ریاست بلدیه تهران امور شهری به ویژه مسئله نان را مدیریت کند. این اقدام مؤثر افتاد و بلدیه تهران تا حد زیادی اختیار امور را در دست گرفت و دست به اصلاحاتی اساسی زد. اصلاحاتی که شامل صدور دفترچه بهداشت، بازرسی از دکاکین نانوایی، تعیین ساعات کار نانواییها، کاهش قیمت و نوشتن آییننامه کیفر گرانفروشان و تصویب و اعمال نظامنامههای صنفی و ارزاقی بود. | ||
کلیدواژهها | ||
نان در تاریخ ایران؛ بلدیه در دوره پهلوی؛ مسئله نان؛ قیمت نان | ||
مراجع | ||
ابراهیمی، مرتضی و سهیلا ترابی فارسانی، «نقش بلدیه در کنترل بازار در دوره پهلوی اول»، پژوهشهای تاریخی ایران و اسلام، ش19، 1395ش.
اشرف، احمد، «نظام صنفی، جامعه مدنی و دموکراسی در ایران»، ایراننامه، سال14، ش53، 1374ش.
شهری، جعفر، تاریخ اجتماعی تهران در قرن سیزدهم، ج2، تهران، رسا و اسماعیلیان، 1367ش.
شیخلی، سعید صباح ابراهیم، اصناف در عصر عباسی، ترجمه هادی عالم زاده، تهران، مرکز نشر دانشگاهی، 1362ش.
ظهیرالدوله، صفاعلی، خاطرات و اسناد ظهیرالدوله، بهکوشش ایرج افشار، تهران، شرکت سهامی کتابهای جیبی با همکاری فرانکلین، 1351ش.
فلور، ویلم، جستارهایی از تاریخ اجتماعی ایران در عصر قاجار، ج 2، ترجمه ابوالقاسم سری، تهران، توس، 1365ش.
همو، تاریخ نان در ایران، ترجمه صبا کارخیران، تهران، انتشارات ایرانشناسی، 1398ش.
مختاری اصفهانی، رضا، اسنادی از انجمنهای بلدی تجار و اصناف 1321-1311، تهران، خدمات مدیریت و اطلاع رسانی دفتر ریاست جمهوری، 1381ش.
میلسپو، آرتر چستر، مأموریت آمریکاییها در ایران، ترجمه حسین ابوترابیان، تهران، پیام، 1356ش.
نظامالسلطنه مافی، حسینقلی، خاطرات و اسناد حسینقلی خان نظام السلطنه مافی، بهکوشش معصومه مافی، تهران، نشر تاریخ ایران، 1362ش.
یوسفیفر، شهرام، و زهره شیرینبخش، زهره، «بلدیه و اصناف: چالشهای مدیریت شهری نوین در دوره پهلوی اول»، پژوهشنامه تاریخ اجتماعی و اقتصادی، دوره8، ش1، 1398ش.
نشریات
اطلاعات، 1308، ش941؛ 1308، ش768؛ 1309، ش1040.
انجمن بلدی، 1325ق، ش1.
بلدیه، 1309، ش2؛1309، ش3؛ 1310، ش 8 و7؛ 1312، ش7و8.
عصر جدید، 1307، ش 55.
کشکول، 1326ق، ش34.
اسناد
اسناد کتابخانه مجلس شورای اسلامی (کمام): 56ج/1/17/199/8؛ 890727؛ 72/16/198/8؛ 328/1/12/94/7.
آرشیو سازمان اسناد و کتابخانه ملی (ساکما): 5106-293-98، 54724/31، 44589/293، 18064/298/96، 102388/240، 2744/290، 66800/293، 5902/290، 70721/310، 40716/310، 70636/310، 735/260، 2363/310، 54753/310، 2529/310، 117873/298، 40721/310، 70588/310، 54753/310، 6093/293، 2567/310، 5097/240. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 153 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 161 |