تعداد نشریات | 50 |
تعداد شمارهها | 2,172 |
تعداد مقالات | 20,096 |
تعداد مشاهده مقاله | 23,681,667 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 21,754,778 |
کنش دوسویۀ دین و خرد براساس سلسله مراتب ظهور در عوالم هستی در زردشتی متأخر | ||
پژوهشنامه ادیان | ||
دوره 16، شماره 2 - شماره پیاپی 32، اسفند 1401، صفحه 202-229 اصل مقاله (2.04 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.30495/jrs.2023.69273.10787 | ||
نویسندگان | ||
سیده سوزان انجم روز![]() ![]() ![]() | ||
1استادیار ادیان و عرفان تطبیقی دانشگاه تهران | ||
2دانشیار گروه فلسفه دانشگاه فردوسی مشهد | ||
3دانشیار گروه ادیان و عرفان تطبیقی، دانشکده الهیات دانشگاه تهران | ||
چکیده | ||
از مهمترین جلوههای خرد خداوند، کنش دوسویۀ دین و خرد است. این پژوهش بهروش توصیفی تحلیلی با بررسی شواهدی از متون زردشتی، درصدد تحلیل و ارزیابی رابطۀ متقابل دین و خرد است: خرد خداوند، خیمِ جاودانیِ اوست و دین در گوهر خود، خردمندی خداست. خداوند از راه خرد، آفرینش را بنیان نهاده و فلسفۀ هستی براساس نبرد کیهانی است؛ پیروزی در این نبرد براساس پیمانی است که خاستگاهاش «آسن خرد» ایزدی است و مبارزه همیشگی با افراط و تفریطی که برآمده از بیخردی است. کنش متقابل دین و خرد در زردشتی جلوههای گوناگونی دارد که بهمراتب در عوالم سریان دارد. این جستار ابتدا کنشهای دوسویۀ دین و خرد در زردشتی را مورد کنکاش قرار داده، آنگاه با تحلیل این جریانها بهاین نتیجه نائل شده است که بنیاد همه آنها، همهآگاهی اورمزد میباشد که سبب سازگاری دین و خرد است. با ژرفنگری این مؤلفهها بهآغاز اصلی (خرد خداوند) باز میگردیم که گواه حقیقی آن در آدمی، دادگری یا خرد ایزدی داشتن (yazadān-xradīs) است که عالیترین تجلی خرد اوست. | ||
کلیدواژهها | ||
بهدین مزدیسنی؛ همهآگاهی هرمزد؛ خردخواهی؛ میاناندیشی؛ دادگری | ||
مراجع | ||
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 51 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 53 |