تعداد نشریات | 50 |
تعداد شمارهها | 2,232 |
تعداد مقالات | 20,475 |
تعداد مشاهده مقاله | 25,228,869 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 22,860,994 |
مدل تصویر ذهنی در ارزیابی فضاهای ساختمانهای بلند مسکونی | ||
مطالعات مدیریت شهری | ||
دوره 15، شماره 53، خرداد 1402، صفحه 65-78 اصل مقاله (4.36 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.30495/ums.2023.22335 | ||
نویسندگان | ||
پریا شفیع پوریوردشاهی1؛ مصطفی کیانی 2؛ منوچهر معظمی3 | ||
1دانشجوی دکتری تخصصی معماری، گروه معماری، واحد کرج، دانشگاه آزاد اسلامی، کرج، ایران. parya.shafipour1989@gmail.com | ||
2دانشیار گروه معماری داخلی، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه هنر، تهران، ایران. kiani@art.ac.ir (نویسنده مسئول) | ||
3استادیار گروه معماری داخلی، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه هنر، تهران، ایران . m.moazzemi@art.ac.ir | ||
چکیده | ||
مقدمه و هدف پژوهش: امروزه با توجه به افزایش جمعیت در ایران، ساختمانهای بلند مسکونی در حال گسترش است و به دنبال آن نارضایتیهای ساکنان را به همراه دارد. تصویر ذهنی ساکنان ساختمانهای بلند بر احساس ساکنان از محیط میتواند تاثیرگذار باشد. پژوهش حاضر از نظر هدف بنیادی است؛ چراکه به دنبال ارائهی مدل تصویر ذهنی در ارزیابی ساختمانهای بلند مسکونی است. روش پژوهش: در این راستا ابتدا با استفاده از روش توصیفی-تحلیلی به تعریف مفهوم سکونت و بررسی آن در ساختمانهای بلند مسکونی و همچنین تصویر ذهنی پرداخته میشود. سپس با رویکرد کمی و با استفاده از پرسشنامه سنجیده میشود که کدام عوامل و در چه ابعادی بر تصویر ذهنی در سنجش ساختمانهای بلند مسکونی مؤثر است. روش گردآوری دادههای پژوهش، ترکیبی از مطالعات کتابخانهای (نظری) و مطالعات میدانی و پیمایشی مبتنی بر پرسشنامه است. یافتهها: در گام اول، عوامل کالبدی و روانشناختی مؤثر بر تصویر ذهنی ساکنان با استفاده از تحلیل عاملی اکتشافی بررسی و شناسایی شد. سپس در گام دوم، شناخت سهم مجموعه عاملها در تبیین واریانس هر گویه (جدول اشتراکات) انجام گردید و در نهایت در گام سوم، مقدار کل واریانس تبیینشده ارائه گشت. نتیجه گیری:نتایج به دست آمده نشان میدهد که تصویر ذهنی در ساختمانهای بلند لازم است در دو بعد کالبدی و روانشناختی ارزیابی شود و از آنجا که ساکنان، به محل زندگی خود حساسیت بیشتری نسبت به فضاهای شهری دارند دو بعد جزیی و کلی نیز به مدل ارزیابی اضافه میگردند. از اینرو با توجه به بررسی مدلهای مختلف از تصویر ذهنی، مدل اچنر و ریچی با اندکی تغییر و حذف طیف سوم با اهداف تصویر ذهنی در ارزیابی ساختمانهای بلند مسکونی بیشترین مطابقت را دارد، چرا در در ابعاد کارکردی-کلی و کارکردی جزیی برای بررسی عوامل کالبدی و در ابعاد روانشناختی-کلی و روانشناختی-جزیی برای بررسی عوامل روانشناختی به کار میرود. | ||
کلیدواژهها | ||
تصویر ذهنی؛ ساختمانهای بلند مسکونی؛ مدل؛ کالبدی؛ روانشناختی | ||
مراجع | ||
آیدی، دن و کوون، تامس و مکنزی، دونالد و هکینگ، یان و هایدگر، مارتین. 1393. فلسفهی تکنولوژی، ترجمهی شاپور اعتماد. نشر مرکز. تهران
الکساندر،ک. 1381. معماری و راز جاودانگی، ترجمهی مهرداد قیومی بیدهندی. انتشارات دانشگاه شهیدبهشتی. تهران.
برزگر، محمدرضا. 1382. شهرسازی و ساخت اصلی شهر، کوشامهر، شیراز
پاکزاد، جهانشاه. 1386. مقالاتی در باب مفاهیم معماری و طراحی شهری. انتشارات شهیدی. تهران
جوان فروزنده، علی و مطلبی، قاسم. 1390. مفهوم حس تعلق به مکان و عوامل تشکیل دهنده آن. نشریه هویت شهر. شماره 8. 27-37.
چرمایف، سرجیوس ایوان و الکساندر، کریستوفر. 1376. عرصههای زندگی جمعی و زندگی خصوصی به جانب یک معمار انسانی. ترجمه منوچهر مزینی. دانشگاه تهران. تهران.
حبیبپورگتابی، کرم و صفریشالی، رضا. 1388. راهنمای جامع کاربرد SPSS در تحقیقات پیمایشی (تحلیل دادههای کمی). تهران. ناشر: لویه
حبیب، فرح. 1385. کندوکاوی در معنای شکل شهر. هنرهای زیبا، شماره 35. 5-14
حیدری، علی اکبر و مطلبی، قاسم و نگین تاجی، فروغ. 1392. تحلیل بعد کالبدی حس تعلق به مکان در خانههای سنتی و مجتمعهای مسکونی امروزی. نشریه هنرهای زیبا. شماره3. 75-86.
راپاپورت، آموس. 1366. منشا فرهنگی مجتمعهای زیستی. ترجمه راضیه رضازاده. جهاد دانشگاهی دانشگاه علم و صنعت ایران. تهران.
راپاپورت، آموس. 1384. معنی محیط ساخته شده: رویکردی در ارتباط غیرکلامی. ترجمه فرح حبیب. انتشارات پردازش و برنامهریزی شهری. تهران.
سعادتی، سیدهپوراندخت. 1396. تبیین فرآیند و عوامل شکلگیری دلبستگی انسان به خانه معاصر در ایران. پایاننامه دکتری تخصصی معماری اسلامی. دانشگاه هنر اصفهان. اصفهان.
شاهمحمدی، عبدالرضا. 1391. درآمدی بر روش تحقیق. تهران. ناشر: فریش
شاهچراغی، آزاده و بندرآباد، علیرضا. 1396. محاط در محیط. کاربرد روانشناسی محیطی در معماری و شهرسازی. انتشارات سازمان جهاد دانشگاهی. تهران.
شاهمحمدی، عبدالرضا . 1391. درآمدی بر روش تحقیق. تهران. ناشر: فریش
غربا، ندا و طبیبیان، منوچهر. 1396. تدوین مدل کاربردی تبیین ساختار ذهنی نقشههای شناختی مردم از طریق تحلیلهای ریختشناختی-فضایی بافت های شهری موجود نمونه موردی: بافت تاریخی شهر کرمان. نشریه باغ نظر، شماره 54. 33 -46
فرجپورباصر، سویل، موسوی، میرسعید و اکبرینامدار، شبنم. 1400. بازشناسی عوامل مؤثر بر کالبد فضاهای مسکونی و سنجش میزان رضایتمندی ساکنان مجتمعهای مسکونی از کیفیت کالبدی محیط مسکونی (موردشناسی: مجتمع مسکونی آسمان تبریز). جغرافیا و آمایش شهری منطقهای. شماره 41. 120-149
قلمبردزفولی، مریم و نقیزاده، محمد و ماجدی، حمید. 1397. تبیین مبانی عوامل مؤثر بر شاخصهای کیفی مسکن. نشریه هویت شهر. شماره36. 97-111.
کوپرمارکوس،ک. 182. خانه نماد خویشتن. ترجمهی احمد عقیلیان. خیال5.فصلنامه فرهنگستان هنر.
لطافت، شیما. 1397. تبیین رابطه میان احساس رضایتمندی و فضاهای داخلی مسکونی در ساختمانهای بلند (نمونه موردی: برج سفید 1 و 2 تنکابن)، پایاننامه کارشناسیارشد معماری داخلی. دانشگاه آزاد اسلامی. واحد رامسر.
لنگ، جان. 1385. طراحی شهری. ترجمهی سید حسین بحرینی، انتشارات دانشگاه تهران
مطلبی، قاسم. 1380. روانشناسی محیطی. دانشی نو در خدمت معماری و طراحی شهری. نشریه هنرهای زیبا. شماره 10. 52-67.
نوربرگشولتز، کریستیان. 1381. مفهوم سکونت: به سوی معماری تمثیلی. ترجمهی محمدامیر یاراحمدی. آگاه، تهران.
هایدگر، مارتین. 1381. شعر زبان و اندیشه رهایی انسان شاعرانه زندگی میکند. ترجمه عباس منوچهری. انتشارات مولی. تهران.
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 254 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 159 |