دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات

 آمار

تعداد نشریات50
تعداد شماره‌ها2,232
تعداد مقالات20,476
تعداد مشاهده مقاله25,266,594
تعداد دریافت فایل اصل مقاله22,921,147
ابراهیمی پاک, نیازعلی, عبدزادگوهری, علی, تافته, آرش. (1402). برآورد مقدار آب آبیاری گیاه گندم به روش حل معکوس توابع تولید تحت شرایط تنش آبی با استفاده از سامانه نیاز آب. , 13(1), 1-11. doi: 10.30495/wsrcj.2023.70827.11337
نیازعلی ابراهیمی پاک; علی عبدزادگوهری; آرش تافته. "برآورد مقدار آب آبیاری گیاه گندم به روش حل معکوس توابع تولید تحت شرایط تنش آبی با استفاده از سامانه نیاز آب". , 13, 1, 1402, 1-11. doi: 10.30495/wsrcj.2023.70827.11337
ابراهیمی پاک, نیازعلی, عبدزادگوهری, علی, تافته, آرش. (1402). 'برآورد مقدار آب آبیاری گیاه گندم به روش حل معکوس توابع تولید تحت شرایط تنش آبی با استفاده از سامانه نیاز آب', , 13(1), pp. 1-11. doi: 10.30495/wsrcj.2023.70827.11337
ابراهیمی پاک, نیازعلی, عبدزادگوهری, علی, تافته, آرش. برآورد مقدار آب آبیاری گیاه گندم به روش حل معکوس توابع تولید تحت شرایط تنش آبی با استفاده از سامانه نیاز آب. , 1402; 13(1): 1-11. doi: 10.30495/wsrcj.2023.70827.11337

برآورد مقدار آب آبیاری گیاه گندم به روش حل معکوس توابع تولید تحت شرایط تنش آبی با استفاده از سامانه نیاز آب

حفاظت منابع آب و خاک (علمی - پژوهشی)
دوره 13، شماره 1 - شماره پیاپی 49، اردیبهشت 1402، صفحه 1-11  XML اصل مقاله (3.3 M)
نوع مقاله: مقاله پژوهشی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.30495/wsrcj.2023.70827.11337
نویسندگان
نیازعلی ابراهیمی پاکorcid 1؛ علی عبدزادگوهری email orcid 2؛ آرش تافتهorcid 3
1دانشیار، بخش تحقیقات مدیریت آب در مزرعه، مؤسسه تحقیقات خاک و آب، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران.
2بخش تحقیقات مدیریت آب در مزرعه، موسسه تحقیقات خاک و آب، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران.
3استادیار، بخش تحقیقات مدیریت آب در مزرعه، مؤسسه تحقیقات خاک و آب، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران.
چکیده
زمینه و هدف: عوامل مختلفی در افزایش تولید محصول گندم مؤثر می­باشند که یکی از مهم­ترین آن­ها، آب است. تعیین آب مصرفی واقعی گندم در مناطق خشک و نیمه خشک از اهمیتی خاص برخوردار بوده و استفاده اقتصادی از آب یک مسئله جدی و بسیار مهم برای کشاورزان و محققانی است که گندم را به­صورت آبی کشت و تولید می­کنند­. فصل کشت گندم به­دلیل تغییر الگوی انرژی موثر بر تبخیر-تعرق، اثر مستقیمی بر نیاز آبی آن دارد و به­طور قطع در فصل زمستان، نیاز آبی کمتری نسبت به­بهار و تابستان خواهد داشت. این پژوهش به منظور بررسی سامانه نیاز آب در تعیین مقدار واقعی آب آبیاری و عملکرد گیاه گندم بر اساس حل معکوس تابع تولید در شرایط تنش آبی برای گندم رقم الوند در استان قزوین انجام شد.
روش پژوهش: این پژوهش در سال­های زراعی 1396- 1398 در استان قزوین در زمینی به مساحت 600 متر مربع در ایستگاه تحقیقاتی اسماعیل آباد (49º 52' N, 36º15' E, 1285 MSL) انجام شد. طرح آزمایشی به­صورت کرت­های خرد شده و در قالب طرح بلوک­های کامل تصادفی در سه تکرار بود. به طوری که عامل اصلی مدیریت آبیاری شامل تأمین نیاز آبی 20 (I1)، 40 (I2)، 60 (I3)، 80 (I4) و 100 درصد (I5) و تیمار فرعی شامل آبیاری تا پایان مرحله گلدهی (S1) و مرحله خمیری شدن دانه (S2) بود. سامانه­ نیاز آبی کشور که توسط موسسه تحقیقات خاک و آب کشور ارائه شده است، سامانه­ای است برای تعیین نیاز آبی محصولات زراعی و باغی که توانایی برآورد و تعیین نیاز آبی، آب مصرفی و برنامه‌ریزی آبیاری گیاهان را در سطح منطقه، شهرستان، حوضه آبریز، دشت دارد. یکی از نکات برجسته این سامانه، مکان محور بودن آن است و استفاده‌ کننده در هر مکان با مراجعه به سامانه، نیازهای منطقه‌ای خود را استخراج می‌کند و می‌تواند آب مصرفی برای الگوی کشت را تحت گزینه‌های مختلف کاربری به­ذی­نفعان بخش آب کشاورزی با قابلیت به‌روزرسانی ارائه نماید.
یافته­ها: نتایج نشان داد که ریشه میانگین مربعات خطا در روش تافته، پاسکوئله و رئس به ترتیب با 122، 83 و 126 میلی­متر در روز بود که در این میان، روش پاسکوئله نسبت به­سایر روش­ها، دارای برآورد بهتری بود. در روش پاسکوئله بهترین ریشه میانگین مربعات خطای نرمال با 18/0 درصد مشاهده شد. شاخص توافق یا سازگاری در روش تافته، پاسکوئله و رئس به­ترتیب با 95/0، 98/0 و 95/0 درصد و ضریب کارایی مدل به­ترتیب با 77/0، 91/0 و 73/0 بود. همچین نتایج آنالیز آماری نشان داد که مقادیر اندازه­گیری و شبیه­سازی شده به­خط یک­به­یک نزدیک و ارتباط مناسبی دارند و مقادیر ضریب تبیین در سال­های مورد مطالعه را 98/0 نشان داد. نتایج برآورد میزان تبخیر- تعرق گیاه گندم با استفاده از سیستم نیاز آب در دشت قزوین با روش‌های تافته و همکاران. (2013)، پاسکوئله و همکاران. (2017) و رئس و همکاران، (98/0=R2) بالا بوده و ریشه میانگین مربعات خطا در روش­های تافته، پاسکوئله و رئس به ترتیب 120، 83 و 126 میلی­متر در روز بود که در این روش روش پاسکوئله برآورد بهتری نسبت به روش‌های دیگر داشت.
نتیجه‌گیری: به­طور کلی و با توجه به نتایج آماری، تقریب خوبی بین داده های واقعی و استفاده از سیستم نیاز آب در تعیین میزان آب آبیاری در شرایط تنش آبی مشاهده شد که بیانگر ارزیابی مناسب سیستم نیاز آبی و توانایی شبیه سازی است. تابع عملکرد گندم در رابطه با تیمارهای مختلف آبیاری بود و این سیستم می تواند به­عنوان ابزار مناسبی در برآورد نیاز آبی برای بهبود مدیریت آب در گندم استفاده شود.
کلیدواژه‌ها
تبخیر-تعرق؛ حل معکوس عددی؛ رقم الوند؛ نیاز آبی
مراجع
آمار
تعداد مشاهده مقاله: 219
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 110


سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب