آمار
| تعداد نشریات | 50 |
| تعداد شماره‌ها | 2,212 |
| تعداد مقالات | 20,305 |
| تعداد مشاهده مقاله | 24,215,704 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 22,098,796 |
یورش تیمور به شام (803ﻫ): زمینه‌ها و علت‌ها | ||
| تاریخ و تمدن اسلامی | ||
| دوره 19، شماره 2 - شماره پیاپی 43، شهریور 1402، صفحه 115-133 اصل مقاله (683.14 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.30495/jhcin.2023.22797 | ||
| نویسندگان | ||
شهربانو نظریان1؛ معصومعلی پنچه   2؛ هادی عالم زاده3
| ||
| 1دانشجوی دکتری تاریخ و تمدن ملل اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران | ||
| 2استادیار گروه تاریخ و تمدن ملل اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران | ||
| 3استاد بازنشسته گروه تاریخ و تمدن ملل اسلامی، دانشگاه تهران، تهران، ایران | ||
| چکیده | ||
| تِیْمور گورْکانی (ﺣﻜ. 771-807ﻫ) در سومین مرحله از یورش های خود، یورش هفت ساله، در 803ﻫ به شام لشکر کشید. در این مقاله زمینه ها و علل لشکرکشی تیمور به شام بررسی شده، مسئله ای که به جنبه‌های گوناگون آن در پژوهش های پیشین توجهی نشده است. در سیاست های توسعه طلبانه و دینمدارانه تیمور یورش به سرزمین های شام و مصر در اولویت نبود. او بارها کوشید با نامه نگاری و دیپلماسی نظر ممالیک را به ایجاد روابط مسالمت آمیز جلب کند؛ واکنش ممالیک به پیشنهادهای تیمور، دور از تدبیر و آداب دیپلماتیک بود. راهبرد کلان ممالیک در مواجهه با تیمور، نه صلح و نه جنگ بود، در حالی که تیمور در پی برقراری رابطه سیاسی و اقتصادی و حداکثر پذیرش دستنشاندگی از سوی ممالیک بود. ممالیک نه تنها به مکاتبات تیمور روی خوش نشان نداند، بلکه ایلچیان او را کشتند و بارها به درخواست تیمور برای آزادی یکی از سرداراناش وقعی ننهادند. در این شرایط بود که تیمور به شام حمله کرد و در شهرهای آن به ویژه دو شهر اصلی آن‌جا، حلب و دمشق، دست به کشتار و ویرانی زد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| تیمور و ممالیک؛ یورش تیمور به شام؛ برقوق و تیمور؛ فرج و تیمور | ||
| مراجع | ||
|
ابن تغری بردی، ابوالمحاسن (1413). النجوم الزاهرة فى ملوک مصر والقاهرة. بهکوشش محمد حسین شمسالدین، بیروت: دارالکتب العلمیة.
ابن حجر عسقلانی، شهابالدین (1994). إنباء الغمر بأنباء العمر. بهکوشش حسن حبشی، قاهره: لجنة احیاء التراث الاسلامی.
ابن شحنه، محبالدین ابوالولید محمد بن محمد (1417). روض المناظر فی اخبار الاوائل و الاواخر، بهکوشش سید محمد مهنّی، بیروت: دارالکتب العلمیة.
ابن صصری، محمد بن محمد بن احمد (1435). الدرة المضیئة فی الدولة الظاهریة. بهکوشش عارف احمد عبدالغنی، دمشق، دارسعدالدین و دارکنان.
ابن عربشاه، شهابالدین ابوالعباس احمد (2536). زندگانى شگفت‌آور تیمور. ترجمه محمدعلى نجاتى، تهران، بنگاه ترجمه و نشر کتاب، ش.
ابن فرات، ناصرالدین محمد بن عبدالرحیم مصری (۱۹۳۶). تاریخ ابن الفرات. ج9، بهکوشش قسطنطین زریق، بیروت: الجامعة الامریکیة فی بیروت.
ابن قاضی شهبه، ابوبکر بن احمد (1977). تاریخ ابن قاضی شهبه. بهکوشش عدنان درویش، دمشق: المعهد العلمی الفرنسی للدراسات العربیة.
باسورث، کلیفورد ادموند (1381). سلسلههای اسلامی جدید. ترجمه فریدون بدرهای، تهران: انتشارات باز
برادبریج، آن. اف. (1399). پادشاهی و ایدئولوژی در دنیای اسلامی-مغولی(چالش مشروعیت سیاسی-مذهبی میان فرمانرویان ایران با ممالیک مصر: از ایلخانان تا تیمور). ترجمه جواد عباسی، تهران: پژوهشکده تاریخ اسلام.
حافظ ابرو، عبدالله ابن لطف الله (1380). زبدة التواریخ، بهکوشش سید کمال حاج سید جوادى، تهران: سازمان چاپ و انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامى.
رفیعی، امیر تیمور (1390) . ظهور تیمور و فتح سراسری ایران. قم: ابتکار دانش.
سمرقندی، کمالالدین عبدالرزاق (1383). مطلع سعدین و مجمع بحرین. بهکوشش عبدالحسین نوایى، تهران: پژوهشگاه علوم انسانى و مطالعات فرهنگى.
شامى، نظامالدین (1363). ظفرنامه تاریخ فتوحات امیر تیمور گورکانى. بهکوشش پناهى سمنانى، تهران: سازمان نشر کتاب انتشارات بامداد.
شبارو، عصام محمد (1380). دولت ممالیک و نقش سیاسی و تمدنی آنان در تاریخ اسلام. ترجمه شهلا بختیاری، قم: پزوهشکده [پژوهشگاه] حوزه و دانشگاه.
شریده، ایمن ابراهیم (1384). روابط سیاسی ایران عهد تیموریان با مصر و شامات عهد ممالیک. تهران: مرکز اسناد و تاریخ دیپلماسی وزارت امور خارجه.
عباس، احسان (1993). مصر و بلادالشام فی العهد الممالیک، بیروت: دارصادر
قاسم، قاسم عبده (1396). تاریخ سیاسی و اجتماعی دوره پادشاهان مملوکی. ترجمه بهزاد مفاخری، تهران: سروش.
القاضی، الاء جادالله نبهان الشاهین (2016). حملة تیمورلنک علی بلاد الشام 803ﻫ/ 1401م. پایاننامه کارشناسی ارشد. جامعة بیرزیت.
قلقشندی، احمد بن علی (1987). صبح الأعشى فی صناعة الإنشاء. بهکوشش محمد حسین شمس الدین، بیروت: دار الکتب العلمیة
گروسه، رنه، امپراطوری صحرانوردان (1379). ترجمه عبدالحسین میکده، تهران: انتشارات علمی و فرهنگی.
مستوفی، حمداللّه (1381). نزهة القلوب. بهکوشش سیدمحمد دبیرسیاقی، قزوین: حدیث امروز.
مقریزی، تقیالدین احمد بن علی (1970-1971) السلوک لمعرفة دول الملوک، به کوشش محمد مصطفی زیاده، قاهره: دارالکتب و الوثا‌ئق القومیة.
منز، بئاتریس (1384). «برآمدن تیمور». تیموریان، ترجمه یعقوب آژند، تهران: مولی.
میرجعفری، حسین (1381). تاریخ تحولات سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی ایران در دوره تیموریان و ترکمانان. اصفهان و تهران: دانشگاه اصفهان و سمت.
نوایی، عبدالحسین (1356). اسناد و مکاتبات تاریخی ایران از تیمور تا شاه اسماعیل. تهران: بنگاه ترجمه و نشر کتاب.
ویه، گاستون (1378). «برقوق». دانشنامه جهان اسلام، ج 3، زیرنظر غلامعلی حدادعادل، تهران: بنیاد دایرةالمعارف اسلامی.
یزدى، شرفالدین على (1387). ظفرنامه. بهکوشش سید سعید میر محمد صادق و عبدالحسین نوایى، تهران: کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شوراى اسلامى.
Bernardini, Michele (2019). Niẓām al-Dīn Shāmī’s Description of the Syrian Campaign of Tīmūr. Mamluk Cairo, a Crossroads for Embassies: Studies on Diplomacy and Diplomatics, edited by Frédéric Bauden, Malika Dekkiche, Liden: Brill.
Fischel, Walter J. (1956). A New Latin Source on Tamerlane's Conquest of Damascus (1400/1401): (B. de Mignanelli's “VitaTamerlani” 1416). Oriens, 9(2), 201-232.
Manz, Beatrice Forbes (1988). “Tamerlane and the symbolism of sovereignty”. Iranian Studies, 21(1-2), 105-122.
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 59 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 44 |
||
