تعداد نشریات | 50 |
تعداد شمارهها | 2,205 |
تعداد مقالات | 20,229 |
تعداد مشاهده مقاله | 24,129,978 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 22,073,781 |
بررسی زیست محیطی برخی از عناصر سنگین در توده ی نفودی معدن مس سونگون ورزقان، شمال غرب ایران | ||
علوم و تکنولوژی محیط زیست | ||
مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 03 مهر 1402 | ||
نوع مقاله: مستخرج از پایان نامه | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.30495/jest.2023.70361.5777 | ||
نویسندگان | ||
علی شاهی1؛ محمد پوستی ![]() | ||
1دانشکده علوم، دانشگاه هرمزگان، بندرعباس، ایران | ||
2دانشکده علوم، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران | ||
چکیده | ||
چکیده زمینه و هدف: از مهمترین آلایندههای زیستمحیطی، فلزات سنگین هستند که از فعالیتهای صنعتی نظیر معدنکاری، تولید سوخت و انرژی، کاربرد علفکشها، پاککنندهها و تولید ضایعات شهری وارد محیطزیست میشوند. مهمترین و باارزشترین زیستگاه طبیعی در منطقهی مورد مطالعه، ذخیرهگاه زیستکرهی ارسباران است. هدف از این پژوهش، تعیین غلظت عناصر سنگین در معدن مس سونگون است که پتانسیل آلودگی زیستمحیطی را دارند. روش بررسی: نمونههای جمعآوریشده پس از آمادهسازی، توسط روش ICP-MS مورد تجزیه قرار گرفتند. سپس داده-های ژئوشیمیایی توسط نرمافزارهایی چون SPSS تحلیل آماری شد. محاسبات تکمتغیره و چندمتغیرهی زیادی از جمله: همبستگی خطی، آنالیز خوشهای و آنالیزهای فاکتوری بر روی پایگاه دادهها انجام شد. یافتهها: بررسیها نشان میدهد که سنگهای این منطقه از عناصر Te، Mo، Cu، S، As، Sb، Bi، W، Ag، Tl، U، Sn و Pb غنی شدهاند. در بین آنها، غنیشدگی Te، Mo، Cu و S خیلی چشمگیر است. سه گروه در نمودار آنالیز خوشه-ای قابل تشخیص است: 1- Sc، Ti، V، Cr، Ni، Be، U، Tl، Co و Fe. 2- Bi، W، Ag، Sn، Cu و As. 3- Sb، Zn، Mn، Pb، Mo و Te. بیشترین مقادیر همبستگی بین عناصر Sc–Ti–V، Cr-Ni، Be-U، Co-Fe، Ag-Sn و Sb-Zn مشاهده میشود. عیار استخراجی مس و مولیبدن در مجتمع سونگون، بهترتیب 61/0 و 01/0 درصد میباشد درحالی-که متوسط آنها در سنگهای مورد مطالعه، بهترتیب 73/0 و 0113/0 درصد است که نزدیک به یکدیگر میباشند. بحث و نتیجهگیری: تشکیل کانیهای سولفیدی، عاملی برای بالا بودن مقدار عناصر کالکوفیل در سنگهای توده-ی نفوذی معدن مس سونگون است. با توجه به این که فعالیتهای معدنکاری ممکن است سبب رهاسازی عناصر سنگین و سمّی به چرخههای ژئوشیمیایی شوند، طراحی در امر استخراج مواد معدنی بسیار مهم بوده و باید با حساسیت و ارزیابی صحیح و دقیق زیستمحیطی، انجام شود. بنابراین چنانچه سایت معدنی مورد بازسازی قرار نگیرد به زمینهای آلوده تبدیل شده و این آلودگی سبب تغییرات فراوان در خواص فیزیکوشیمیایی و pH خاک میشوند. مدیریت صحیح، کارآمد و پویای زیستمحیطی، بهطور مداوم باید در مورد فعالیتهای معدنکاری، اعمال شود تا مبادا این فعالیتها از مسیر توسعهی پایدار و سالم، منحرف گردد. | ||
کلیدواژهها | ||
فلزات سنگین؛ ذخیرهگاه زیستکرهی ارسباران؛ معدن مس سونگون؛ غنیشدگی | ||
مراجع | ||
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 77 |