برآورد ارزش حفاظتی منطقه جنگلی شیمبار با استفاده از روش CVM و AHP

 

 

مقاله مستخرج از پایان نامه

 

 

علوم و تکنولوژی محیط زیست، دوره بیست و پنجم، شماره شش، شهریورماه 1402 (15-24)

                                                                

 

برآورد ارزش حفاظتی منطقه جنگلی شیمبار با استفاده از روش CVM و AHP

 

آرش مومنی لندی [1]

فاطمه کریمی اورگانی [2] ^*

fatemeh_karimi88@yahoo.com

 

تاریخ دریافت: 29/4/1401

تاریخ پذیرش: 7/4/1402

 

چکیده

زمینه و هدف: منطقه حفاظت شده شیمبار در حوزه استحفاظی شهرستان مسجدسلیمان در فاصله 80 کیلومتری در شمال شرق آن واقع شده است. هدف از این پژوهش برآورد ارزش حفاظتی منطقه حفاظت شده شیمبار با استفاده از روش مشروط و فرآیند تحلیل سلسله مراتبی است.

روش بررسی: برای بررسی عوامل موثر بر میزان تمایل به پرداخت افراد، از الگوی کیفی و پرسشنامه استفاده شد. داده های مورد نیاز از طریق تکمیل پرسشنامه و مصاحبه حضوری با 380 بازدید کننده در روش CVM و 17 پرسشنامه در روش AHP در تابستان 1399 جمع آوری شد. روش مشروط جهت تعیین ارزش حفاظتی منطقه حفاظت شده شیمبار و روش AHPجهت مشخص نمودن ارزشهای مصرفی و غیرمصرفی به کار برده شده است.

یافته ها: متوسط تمایل به پرداخت سالیانه افراد و ارزش حفاظتی کل برای برآورد ارزش حفاظتی به ترتیب مقدار 11356 و 142/1073 تومان به دست آمد. با توجه به روش AHP ارزشهای میراثی، وجودی، اختیاری، مصرفی غیر مستقیم و مصرفی مستقیم به ترتیب با اوزان در رتبه بندی 1 تا 5 قرار گرفتند.

بحث و نتیجه گیری: لذا با توجه به سهم بالای ارزش میراثی و اهمیت این معیار که سهم عمده ای از ارزش کل منابع طبیعی از جمله مناطق حفاظت شده را شامل می شود،  بایستی در سیاست گذاری ها به آن توجه ویژه شود.

 

واژه های کلیدی: شیمبار، منطقه حفاظت شده، AHP، CVM.

 

 

 

 

 

J. Env. Sci. Tech., Vol 25, No. 6, September 2023

 

 

 

Estimation of conservation value of Shimbar forest area using CVM and AHP Methods

 

Arash Mumeni Landi [3]

Fatemeh Karimi Organi [4] ^*

fatemeh_karimi88@yahoo.com

 

Admission Date: June 28, 2023

Date Received: July 20, 2022

 

Abstract

Introduction and Objective: Shimbar Protected Area is located in the protected area of ​​Masjed Soleyman city, 80 km northeast of it. The purpose of this study is to estimate the conservation value of Shimbar protected area using conditional valuation method and hierarchical analysis process.

Material and Methodology: A qualitative model and a questionnaire were used to assess the factors affecting the willingness to pay. The required data were collected by completing a questionnaire and face-to-face interviews with 380 visitors in CVM method and 17 questionnaires in AHP method per year.

Findings: The conditional valuation method has been used to determine the conservation value of the Shimbar protected area and the AHP method has been used to determine the consumption and non-consumption values. The average willingness to pay individuals per year and the total protective value for estimating the protective value was 11356 and 1473/1073 Tomans, respectively. According to the AHP method, hereditary, existential, optional, indirect consumption and direct consumption values were ranked 1 to 5 with weights, respectively.

Discussion and Conclusion: Therefore, considering the high share of heritage value and the importance of this criterion, which includes a major share of the value of all natural resources, including protected areas, which should be given special attention in policy-making.

 

Keywords: Shimbar, Protected Area, AHP, CVM.

 

 

مقدمه

 

برخلاف ارزش هـایی کـه جنگـل هـا دارنـد، افـزایش جمعیـت منجـر بـه افـزایش تقاضـا بــرای کالاهــا و خــدمات جنگلــی شــده و در نتیجــه افــزایش نــرخ تخریــب جنگــل هــا را موجب شده است. آمار نشـان مـیدهـد کـه بـین سـال هـای 1995 تا 2000 میلادی قاره ی اروپا که کمترین نرخ رشـد جمعیـت را داشـته، کـمتـرین نـرخ تخریـب منـابع جنگلـی (1/0 درصد) و قاره آفریقـا بـا داشـتن بـیش تـرین نـرخ رشـد جمعیـت بـالاترین نـرخ تخریـب جنگلها (8/0 درصد) را در جهان داشته است . با تخریب و از بین رفـتن منـابع جنگلـی، کیفیـت و کمیـت خـدماتی کـه از طریـق آنهـا نصیب جامعه میشود، کاهش پیـدا مـی کنـد. اطـلاع از میـزان منـافعی کـه بـا تخریـب منـابع جنگلــی از دســترس جامعــه خــارج مــی شــود، انگیــزه ی حفاظــت از آنهــا را در جامعــه ایجاد میکند. به عبارت دیگر ایـن امـر منجـر بـه ایجـاد تمایـل بـه پرداخـت بـرای حفاظـت از جنگلها میشود. اطلاع از میـزان منـافع جنگـل هـا، نیازمنـد ارزش گـذاری آنهاسـت. البتـه بـرای مـدیریت و بهــره بــرداری پایــدار جنگــل هــا (1).

مطالعات زیادی در زمینه ارزش حفاظتی زیست بوم های طبیعی صورت گرفته که از روش ارزش گذاری مشروط استفاده شده است. اکوسیستم جنگلها، کالاها و خدمات بسیار مهمی را فراهم میکنند که به رفاه انسان کمک میکند. حتی اگر این کالاها و خدمات الزاماً در بازار قیمتی نداشته باشند. ارزشهای یک منطقه جنگلی به ارزشهای مصرفی و غیرمصرفی تقسیم بندی می شوند. طبق تعریف ارزشهای مصرفی از مصرف و بهره برداری واقعی آن منطقه جنگلی مشتق میشوند که شامل ارزشهای مصرفی مستقیم، مانند درآمدهای حاصل از چوب و الوار و ارزش مصرفی غیرمستقیم مانند فعالیتهای تفریحی، خدمات زیست محیطی و اکولوژیکی هستند. ارزش وجودی، ارزش ذاتی تفریحگاه جنگلی و یا ارزشی که مردم فقط برای شناخت موجودیت تفریحگاه قائلند، حتی اگر از آن استفاده نکنند می باشد­(2). ارزش میراثی یا ارزش نسلهای آینده مطلوبیت ناشی از آگاهی افراد در نگهداری دارایی منابع طبیعی مانند تفریحگاهها و پارکهای جنگلی برای نسلهای آینده است و ارزش انتخاب شاخصی از درجه ترجیح افراد برای حفظ پارک جنگلی در برابر استفاده احتمالی افراد می باشد (3).

در پژوهشی تحت عنوان برآورد ارزش حفاظتی درختان گز حاشیه رودخانه فهیلیان با استفاده از روش مشروط به تعیین ارزش حفاظتی درختان گز حاشیه رودخانه فهیلیان در شهرستانهای رستم و ممسنی (واقع در استان فارس) و میزان تمایل به پرداخت افراد برای حفاظت از این درختان با استفاده از روش مشروط میپردازد و برای اندازه گیری میزان تمایل به پرداخت افراد از مدل لاجیت استفاده شد(4). در تحقیقی دیگر با عنوان ارزیابی اقتصادی گردشگری طبیعت در منطقه رآآپنینگ 1 اندونزی با استفاده از روش  ارزیابی مشروط و روش هزینه سفر به بررسی این موضوع پرداخته شد که به چه میزان نقش گردشگری طبیعت به عنوان یکی از جاذبه های توریستی دیده می شود(5). این بررسیها نشان داد که ارزش اقتصادی قابل توجه طبیعت بر اساس توریست پذیری، در یک اندازه بسیار بزرگی به وسیله کاهش و تنزل طبیعت و محیطهای طبیعی، کاهش خواهد یافت. لذا این تحقیق با هدف برآورد ارزش حفاظتی منطقه جنگلی شیمبار با استفاده از روشCVM  و AHP انجام شده است.

مواد و روش ها

مشخصات محل اجرای طرح

شیمبار با مساحت 39/54 هکتار واقع در شهرستان اندیکا و حدود یک صد کیلومتری شمال مسجد سلیمان در مسیر جاده مسجد سلیمان، شهرکرد و در موقعیت 32 درجه و 10 دقیقه و9 ثانیه شمالی و 49 درجه تا 44 دقیقه و 49 درجه و 33 دقیقه و 30  ثانیه شرقی قرار دارد (شکل 1).

 

شکل1- سیمای کلی منطقه حفاظت شده شیمبار(6)

Fiqure 1. Estimation of conservation value of Shimbar forest area

 

 

این تحقیق از نظر هدف، تحقیقی کاربردی می باشد و از نظر شیوه گردآوری اطلاعات تحقیقی توصیف پیمایشی است. در این مطالعه برای برآورد ارزش های حفاظتی، منطقه حفاظت شده شیمبار از روش مشروط و فرآیند تحلیل سلسله مراتبی استفاده شده است. روش ارزش گذاری مشروط که عموماً به عنوان یکی از ابزارهای استاندارد و انعطاف پذیر برای اندازه گیری ارزش های غیرمصرفی و ارزش های مصرفی غیربازاری منابع طبیعی به کار می رود و فرآیند تحلیل سلسله مراتبی براساس یک فرآیند مقایسه دو به دوی معیارها تحت روش تجزیه می باشد. با توجه به بازدیدهای میدانی که از منطقه صورت گرفت و همچنین اطلاعاتی که از سازمان های مختلف به دست آمد، اطلاعات دریافتی مورد جمع بندی قرار گرفتند. در این تحقیق، از پرسشنامه، که به تایید اساتید و کارشناسان مجرب در زمینه ارزش گذاری رسیده بود، استفاده شد. در پرسشنامه ی اول که برای مصاحبه و به دست آوردن میزان تمایل پرداخت بازدیدکنندگان، از منطقه حفاظت شده شیمبار طراحی گردید ابتدا به معرفی خود و هدف تحقیق پرداخته شد.  در بخش اول این پرسشنامه در مورد اطلاعات شخصی افراد سوال شد. در بخش دوم سوالاتی مربوط به گرایشها و دیدگاههای افراد تکمیل کننده پرسشنامه پرسیده شد، سپس اطلاعاتی در مورد اکویسستمهای طبیعی منطقه حفاظت شده شیمبار و بخشی از خدمات منطقه و به دنبال این مطلب در مورد میزان آگاهی بازدیدکنندگان از این اطلاعات سوال شد. در بخش سوم و چهارم با ایجاد بازار فرضی در مورد میزان تمایل به پرداخت جهت ارزش حفاظتی منطقه ی شیمبار و ارزش حفاظتی حیات وحش سوال شد. در پرسشنامه دوم که جهت برآورد ارزش حفاظتی منطقه حفاظت شده شیمبار با استفاده از روش AHP می باشد. عامل های ارزش مصرفی غیرمستقیم، مستقیم، ارزش اختیاری، ارزش وجودی منطقه و ارزش میراثی با یکدیگر براساس درجه اهمیت مورد مقایسه قرار گرفتند و در مقایسات زوجی عوامل که شامل اهمیت یکسان، یکسان تا مهم تر، نسبتا مهم تر، نسبتا مهم تر تا اهمیت زیاد، اهمیت زیاد ،اهمیت زیاد تا بسیار زیاد، اهمیت بسیار زیاد، اهمیت بسیار زیاد تا کاملا مهم تر و کاملا مهم تر که هر کدام به ترتیب دارای امتیاز نشان دهنده شدت اهمیت از 1 تا 9 بوده مشخص شد. برای تعیین پایایی پرسشنامه ها، از ضریب آلفای کرونباخ یک پرسشنامه یا آزمون با تاکید برهمبستگی درونی استفاده گردید. در این روش اجزا یا قسمت های پرسشنامه برای سنجش ضریب پایایی آزمون به کار می روند. ضریب آلفای کرونباخ عددی است بین صفر و یک، مقادیر آلفای کمتر از 6/0 نشان دهنده ی پایایی ضعیف، دامنه 7/0 پایایی قابل قبول و بیش از 8/0 پایایی خوب است، ضریب آلفا از رابطه زیر قابل محاسبه است.

(1)

a =

که در آن k تعداد سوالات،P  تعداد پاسخ های درست، q  تعداد پاسخ های غلط، و 2 s واریانس کل سوالات است، و اگر به صورت ارزشی باشند (هر سوال ارزش مربوط خود را داشته باشد) آلفای کرونباخ از رابطه زیر میزان پایایی آزمون را محاسبه می کند:

(2)

a =

که درآن k تعداد سوالات، 2 si واریانس هر سوال و 2 s واریانس کل سوالات است. از آنجا که یک پرسشنامه با تعدادی سوال (مانند طیف 5گزینه ای لیکرت) مانند یک آزمون است می توان از رابطه دوم مقدار پایایی را به کمک آلفای کرونباخ به دست آورد. اما اگر به جای سوالات یا ماده ها، آزمون از بخش ها یا قسمت هایی تشکیل شده باشد مثل زمانی که یک آزمون از تعدادی خرده آزمون تشکیل شده است و بخواهیم از آن ها در محاسبه ضریب پایایی کل آزمون استفاده کنیم باز هم می­توان از روش آلفای کرونباخ مطابق رابطه دوم استفاده کرد.

مدل رگرسیونی لاجیت

مدل احتمالی لاجیت از توزیع های نرمال و لوجستیک بهره گرفته و در مقادیر احتمال پیش بینی شده بین صفر و یک واقع می شود. برای بررسی این که چه عواملی احتمال انتخاب یک گزینه را تحت تاثیر قرار می دهند، فرض می شود که متوسط مطلوبیت به دست آمده از هر یک از انتخاب ها را به عنوان متوسط مطلوبیت به علاوه یک جز اخلال تصادفی تعریف نماییم، روابط (3) و (4) را خواهیم داشت:

(3)	Ut1 = Ut1 + et1 = Zt1 s + wt y1 + en
(4)	Ut0 = Ut0 + et0 = Zt0 s + wt y0 + ei0

که در آن U t0 و U t1 مطلوبیت های به دست آمده از انتخاب ها، U t0 و U t1 متوسط مطلوبیت ها، Z' t0 و Z' t1

بردار مشخصات گزینه ها که توسط فرد i دریافت می شوند، w i  یک بردار از مشخصات اجتماعی- اقتصادی i امین شخص، و e t0 و e i1

اجزا عوامل تصادفی می باشند. با توجه به مطالب ذکر شده، U i0 و U t1 تصادفی بوده و iامین شخص، گزینه اول را در صورتی انتخاب خواهد نمود که U i0 < U t1 ، یا اگر برای متغیر غیرقابل مشاهده * y t ، داشته باشیم 0<U t1 - U i0 = * y t ، در نتیجه مقادیر تصادفی قابل مشاهده y t ، به صورت رابطه (5) تعیین می شود:

(5)	0 <  yt  0i        > 0   yt  1i  y =

می توانیم * y t را به صورت رابطه (6) و (7) باز نویسی نماییم:

	(6)
	(7)

که در آن x i * ، و e 1 * به ترتیب متغیرهای توضیحی، پارامترهای ناشناخته و خطاهای تصادفی می باشند، احتمال اینکه y 1 =1 عبارتند از:

(8)

واضح است که برای تکمیل مدل بالا باید برای e i * یک توزیع احتمال ویژه انتخاب شود. دو نمونه از معمولترین توزیع ها که برای این منظور استفاده می شود، توابع توزیع نرمال استاندارد و لوجستیک می باشد. تابع توزیع تجمعی (CDF) 1 نرمال استاندارد به صورت رابطه (9) است:

(9)

و تابع توزیع تجمعی لوجستیک 2 متغیر تصادفی به صورت (10) می باشد:

(10)

بررسی این نکته که در این حالت همچنان که t تغییر می کند، Pi  بین صفر و یک مقادیر خود را اختیار خواهد کرد و نیز آنکه Pi به طور غیر خطی به t یعنی  x مربوط است، ساده است و هر دو تابع توزیع تجمعی، متقارن و دارای میانگین صفر هستند. سیستم نمره دهی در این روش براساس طیف 9تایی صورت می گیرد که در جدول 1 روند ترجیحات سیستم نشان داده شده است. برای الویت دهی بین معیارهای مختلف، به معیارها وزنی اختصاص داده می شود. به همین منظور به هر گروه از معیارها که شامل محیط فیزیکی، زیست محیطی، فنی و عملیاتی و اقتصادی- اجتماعی است، وزنی داده شد تا بدین ترتیب الویت بندی به هرمحیط تعلق گیرد. وزن دهی در این بخش نسبی است و برای الویت دهی به معیارها می باشد. وزن دهی به محیطها به روش مقایسه زوجی در سامانه صورت می گیرد. در روش مقایسه زوجی، برای هر جفت از معیارها مشخص کرده که کدام یک مهمتراست و در واژه های کیفی باید مشخص کنیم کدام معیار یا عامل مهمتر از دیگری است.

 

 

 

جدول1- سیستم نمره دهی درفرایند تحلیل سلسله مراتبی(7)

Table 1. Scoring system in the hierarchical analysis process

درجه	تعریف	شرح اهمیت
1	اهمیت یکسان	دو عنصر اهمیت یکسانی داشته باشند
3	نسبتا مرجح	یک عنصر نسبت به عنصر دیگر، نسبتا ترجیح داده می شود
5	ترجیح زیاد	یک عنصر نسبت به عنصر دیگر، زیاد ترجیح داده می شود
7	ترجیح بسیار زیاد	یک عنصر نسبت به عنصر دیگر، بسیار زیاد ترجیح داده می شود
9	ترجیح فوق العاده زیاد	یک عنصر نسبت به عنصر دیگر، ترجح فوق العاده زیادی دارد
8,6,2,4		ارزش بینابین در قضاوت ها

 

هنگامی که عنصر i و j مقایسه می شود، یکی از اعداد بالا به آن اختصاص می یابد. در مقایسه ی عنصر j یا i مقدار معکوس آن عدد اختصاص می یابد.

برآورد ارزش حفاظتی منطقه جنگلی شیمبار شهرستان اندیکا

مقدار انتظار میزان تمایل به پرداخت افراد (WTP) در حفاظت از منطقه جنگلی شیمبار شهرستان اندیکا بعد از تخمین پارامترهای مدل لاجیت، با استفاده از روش متوسط WTP قسمتی با انتگرال گیری عددی در محدوده سفر تا پیشنهاد ماکزیمم به صورت زیر محاسبه شده است:

نتایج:

بررسی آمار جمعیتی

به منظور بررسی آمار جمعیتی اقدام به برآورد تعیین سن، جنس، تحصیلات، وضعیت شغلی، در آمد، تکرار بازدید افراد، تمایل به پرداخت ، مطابق جداول 2 تا 9 گردید که با نگاهی به جداول متوجه امار داد ه شده در این خصوص میشویم. در جدول 2  بیشترین میزان فراوانی سن افراد مربوط به افراد 30 تا 40 سال بود ه است.

 

 

 

 

 

 

جدول2- توزیع فراوانی سن افراد پاسخ دهنده (منطقه جنگلی شیمبار شهرستان اندیکا

Table 2. Frequency distribution of age of respondents (Shimbar forest area of ​​Indika city (

بیش تر از 60 سال	60-50	50-40	40-30	30-20	کمتر از 20	بازه سنی
17	34	90	144	92	21	فراوانی
04/0	09/0	23/0	36/0	23/0	05/0	درصد

 

 

 

جدول3- وضعیت جنسیت افراد  مورد مطالعه تحقیق (منطقه جنگلی شیمبار شهرستان اندیکا)

Table 3. Gender status of the study sample (Shimbar forest area of ​​Indika city

مرد	زن	جنسیت
167	231	فراوانی
24/0	58/0	درصد

 

 جدول 3  نیز نشان دهنده این است که بیشترین فراوانی افراد مربوط به زنان با میزان 58/0 نسبت به مردان بوده است جدول 4  نیز نشان دهنده آن است که مقاطع کارشناسی و کارشناسی ارشد بیشترین فراوانی تحصیلی افراد را در میان پاسخ دهندگان دارا بوده اند.

 

 

 

جدول4- وضعیت تحصیلات افراد نمونه مورد مطالعه تحقیق (منطقه جنگلی شیمبار شهرستان اندیکا)

Table 4. Education status of the study sample (Shimbar forest area of ​​Indika city

دکتری	کارشناسی ارشد	کارشناسی	کاردانی	دیپلم	زیر دیپلم	بی سواد	تحصیلات
20	180	168	25	60	15	2	فراوانی
05/0	27/0	43/0	06/0	15/0	04/0	01/0	درصد

 

جدول 5  نیز نشان دهنده آن است که پاسخ دهندگان با بیشترین مشارکت مربوط به کارمندان و کمترین مشارکت در بین پاسخ دهندگان مربوط به کارگران بوده است.

 

 

جدول 5- وضعیت شغلی افراد نمونه مورد مطالعه تحقیق (منطقه جنگلی شیمبار شهرستان اندیکا

Table 5. Occupational status of the study sample (Shimbar forest area of ​​Indika city (

سایر	بیکار	کارگر	خانه دار	کارمند	آزاد	شغل
40	63	12	38	162	83	فراوانی
10/0	16/0	03/0	10/0	41/0	21/0	درصد

 

جدول6  نیز نشان دهند آن بود ه است که افراد پاسخ دهنده بیش از سه میلیون تومان درآمد داشته  و مطابق جدول 7  با تمایل به پرداخت بیش تر از 20 هزار تومان  قادربه حفاظت از منطقه مورد مطالعه میباشند. جدول 9 نیز قیمتهای پیشنهادی در پیشنهاد اول، دوم و سوم و فراوانی آنهارا نشان میدهد  که با استفاد ه از پرسشنامه از پاسخ دهندگان مورد پرسش قرار گرفته است.

 

جدول6- وضعیت درآمد افراد نمونه مورد مطالعه تحقیق (منطقه جنگلی شیمبار شهرستان اندیکا)

Table 6. Income status of the study sample (Shimbar forest area of ​​Indika city)

بیشتر از 3 میلیون	بین 5/2 و 3میلیون	بین 2 تا 5/2 میلیون	کمتر از 2 میلیون	درآمد (تومان)
195	109	50	44	فراوانی
49/0	27/0	13/0	11/0	درصد

 

جدول7- وضعیت تکرار بازدید افراد از (منطقه جنگلی شیمبار شهرستان اندیکا)

Table 7. Status of repeated visits of people from Shimbar forest area of ​​Indika city(

بیش از دو بار بازدید	دومین بازدید	اولین بازدید	تکرار بازدید
44	159	195	فراوانی
11/0	40/0	49/0	درصد

 

جدول8- وضعیت تمایل به پرداخت برای حفاظت از (منطقه جنگلی شیمبار شهرستان اندیکا

Table 8. Status of willingness to pay for protection of Shimbar forest area of ​​Indika city (

بیشتر از 20000	10000  تا 20000	5000  تا 10000	کمتر از 5000	تمایل به پرداخت (تومان)
195	109	50	44	فراوانی
49/0	27/0	13/0	11/0	درصد

 

جدول9-درصد تمایل به پرداخت حفاظتی پاسخگویان در قیمتهای مختلف (منطقه جنگلی شیمبار شهرستان اندیکا(

Table 9. Percentage of willingness to pay protection of respondents at different prices (Shimbar forest area of Indika city)

جمع		عدم پذیرش مبلغ پیشنهادی		پذیرش مبلغ پیشنهادی		وضعیت
درصد	فراوانی	درصد	فراوانی	درصد	فراوانی	پیشنهاد
100	398	45/0	178	55/0	220	پیشنهاد اول (1000 تومان)
55/0	220	55/0	120	45/0	100	پیشنهاد دوم (2000 تومان)
45/0	178	41/0	73	59/0	105	پیشنهاد سوم (5000 تومان)

 

با توجه به نتایج جدول 9، 55 درصد از افراد پیشنهاد اول یعنی 10000 تومان را پذیرفتهاند. لذا از این افراد پیشنهاد دوم یعنی مبلغ 20000 تومان پیشنهاد داده شده است که 100 نفر یعنی 45 درصد از افرادی که پیشنهاد اول را پذیرفته بودند، این پیشنهاد را هم پذیرفتند. در ادامه به افرادی که پیشنهاد اول را رد کرده بودند، پیشنهاد پایینتر 5000 تومان داده شده که 105 نفر یعنی 59 درصد از افراد این پیشنهاد را پذیرفتند.

برآورد مدل لاجیت

بعد از بررسی وضعیت آمارهای مطالعه، در این بخش با استفاده از از نرم افزار Eviews 10 به برآورد اثر متغیرهای مستقل بر روی سطح احتمال پذیرش مبلغ پیشنهادی برای حفاظت از منطقه جنگلی شیمبار شهرستان اندیکا با استفاده از مدل لاجیت پرداخته میشود. نتایج برآورد مدل لاجیت در جدول 10 آورده شده است.

 

 

 

جدول10- برآورد مدل لاجیت

Table 10. Estimation of logit model

اثر نهایی	احتمال	آماره	انحراف معیار	ضریب	نام متغیر
-013/0	000/0	-30/4	009/0	-040/0	قیمت پیشنهادی
076/0	001/0	01/3	103/0	351/0	تحصیلات
069/0	000/0	30/5	054/0	291/0	تعداد افراد خانواده
014/0	002/0	82/2	148/0	416/0	علاقه به محیط زیست
-025/0	036/0	-06/2	044/0	-091/0	سن
-	000/0	-36/3	494/8	-552/28	عرض از مبداء

  Probability (L.R Statistic)= 000/0          McFadden R-squared= 0/89

 

همانطور که در جدول 10 مشاهده میشود، تمامی متغیرهای تحقیق در سطح اطمینان 95 درصد معنی دار هستند. البته باید به این نکته اشاره کرد که ابتدا مدلی با تمامی متغیرهای مستقل برآورد شد، سپس متغیرهایی که از نظر آماری معنی دار نبودند از مدل کنار گذاشته شدند تا نهایتا مدل حاضر حاصل شد. در مدل فوق متغیر عرض از مبدا نیز معنی دار بوده، در نتیجه میتوان گفت که مدل دارای عرض از مبدا است. اثر نهایی متغیر قیمت پیشنهادی 013/0 میباشد که حاکی از آن است که افزایش یک تومان در قیمت پیشنهادی، میزان پذیرش گزینه" بله"  را به میزان 013/0 واحد کاهش میدهد. اثر نهایی متغیر تحصیلات خانوار 076/0 به دست آمده است. در تفسیر آن میتوان گفت، افزایش سطح تحصیلات باعث افزایش 076/0 واحد در احتمال پذیرش مبلغی برای پرداخت حفاظت از منطقه جنگلی شیمبار شهرستان اندیکا میشود. تعداد افراد خانواده تاثیر منفی بر تمایل به پرداخت آنهای برای حفاظت از منطقه جنگلی شیمبار شهرستان اندیکا دارد. اثر نهایی این متغیر 291/0- است و حاکی از آن است که افزایش یک نفر به تعدعد افراد خانوار باعث 291/0 واحد افزایش در احتمال پذیرش مبلغ پرداختی میشود. اثر نهایی متغیر علاقه به محیط زیست 416/0 به دست آمده است. در تفسیر آن میتوان گفت، افزایش علاقه به محیط زیست باعث افزایش 416/0 واحد در احتمال پذیرش مبلغی برای پرداخت حفاظت از منطقه جنگلی شیمبار شهرستان اندیکا میشود. سن افراد تاثیر منفی بر تمایل به پرداخت آنهای برای حفاظت از منطقه جنگلی شیمبار شهرستان اندیکا دارد. اثر نهایی این متغیر 091/0-است و حاکی از آن است که افزایش یک سال سن افراد باعث 091/0 واحد کاهش در احتمال پذیرش مبلغ پرداختی میشود. برآورد ارزش حفاظتی منطقه جنگلی شیمبار شهرستان اندیکا : متوسط WTP برای حفاظت از منطقه جنگلی شیمبار شهرستان اندیکا 11356 تومان برای هر حفاظت کننده به دست آمد. با استفاده از مقدار WTPمحاسبه شده برای هر بازید کننده (خانوار) و نیز آگاهی از جمعیت شهرستان اندیکا، ارزش کل حفاظتی منطقه جنگلی شیمبار شهرستان اندیکا برآورد میشود. از آنجا که جمعیت شهرستان اندیکا تقریبا معادل94500 تخمین زده می شود. براساس متوسط WTP حاصله (11356 تومان) و تعداد کل حفاظت کنندگان از منطقه جنگلی شیمبار شهرستان اندیکا (94500) ارزش حفاظتی کل برای منطقه جنگلی شیمبار شهرستان اندیکا برابر 142/1073 میلیون تومان تعیین میگردد.

 

 

 

 

جدول 11- بررسی اولویت اثر و نوع اثر متغییرهای مستقل بر میزان WTP

Table 11. Examining the priority of the effect and the type of effect of independent variables on the WTP rate

نوع اثر	سطح معنی داری	متغییر	شماره اولویت
علاقه به محیط زیست بیشتر	002/0	علاقه به محیط زیست*	اولویت اول
تحصیلات بیشتر	001/0	تحصیلات*	اولویت دوم
جمعیت کمتر	000/0	تعداد افراد خانواده*	اولویت سوم
سن کمتر	038/0	سن*	اولویت چهارم
قیمت کمتر	000/0	قیمت پیشنهادی*	اولویت پنجم

 

نتیجه گیری کلی

بنابراین به طور کلی میتوان گفت، متغیرهای قیمت، تحصیلات، تعداد افراد خانوار، علاقه به محیط زیست، سن در هفته در سطح اطمنیان 95 درصد معنی دار بودند. بعد از تخمین پارامترهای مدل لاجیت، با استفاده از روش متوسط WTP قسمتی با انتگرال گیری عددی در محدوده صفر تا پیشنهاد ماکزیمم (20000 تومان) محاسبه شد. بدین ترتیب متوسط WTP حاصله 11356 تومان به دست آمد که جمعیت شهرستان اندیکا  94500ارزش حفاظتی کل برای منطقه جنگلی شیمبار شهرستان اندیکا برابر 142/1073 میلیون تومان تعیین میگردد. بنابراین با توجه به نتایج حاضر میتوان به ارائه پیشنهادهایی برای سیاست گذاری و پیشنهادهایی برای مطالعات آتی پرداخت.

 

References

1. Suh, J., Steve, H., 2005.Management Objectives and Economic Value of National Parks: Preservation, Conservation and Development. Discussion, 337.
2. Torras, M., 2000. The total economic value of Amazonian forestation. 1978-1993. Ecological, Economic, vol.33, pp. 283-297.
3. Lee, C.,Han, S., 2002.Estimating the Use and Preservation Values of National Parks Tourism Resources Using A Contingent Valuation Method. Tourism Management, vol.23, pp. 531-540.
4. Saboohi, M., Khosravi, M.,1390. Estimation of conservation value of turmeric trees along the Fahlian River using conditional valuation method. Environmental Sciences, vol. 8, pp.82-73. (In Persian)
5. Hakim, A., 2011. Economic valuation of nature -based tourism objects in Ravening, Indonesia: An Application of travel cost and contingent valuation method. Journal of Sustainable Development, vol. 98, pp. 91-101. (In Persian)
6. Dinarvand, M., Ejtehadi, H., Jangjo, M and Andarzian, B., 1394. Introduction of flora, biological form and geographical distribution of plants in Shimbar protected area (Khuzestan province). Iranian Journal of Plant Biology, vol. 23(7). (In Persian)
7. Amirnejad, , Rafael, H.,2010. Economic Valuation of Environmental Pleasantness (Case Study of Abbas Abad Behshahr Forest Tourism Zone, Mazandaran Province), Agricultural Sciences and Natural Resources Quarterly, vol. 2(5), pp.  33-43. (In Persian)

 

1- دانش آموخته کارشناسی ارشد مدیریت و تنوع زیستی، واحد اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران.

2- استادیارگروه محیط زیست، واحد اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران. ^*(مسوول مکاتبات)

1- MSc. Graduated of Habitat and Biodiversity Management, Ahvaz Branch, Islamic Azad University, Ahvaz, Iran.

2- Assistant Professor of Environmental Science, Ahvaz Branch, Islamic Azad University, Ahvaz, Iran. *(Corresponding Author)

تعداد مشاهده مقاله: 39

تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 51