ارزیابی اجرای اقدامات بهینه مدیریت انرژی در بخش خانگی و تجاری کلان شهرها با استفاده از روش SWOT ( مطالعه موردی: کلان شهر تهران)

علوم و تکنولوژی محیط زیست، دوره هجدهم، ویژه نامه شماره2، پاییز 1395

ارزیابی اجرای اقدامات بهینه مدیریت انرژی در بخش خانگی و تجاریکلان شهرها  با استفاده از روش SWOT

( مطالعه موردی: کلان شهر تهران)

سمیرا خدیوی[1]*

khadivi@riau.ac.ir

مجید عباسپور ^[2]

عبدالرضا کرباسی[3]

چکیده

زمینه و هدف: مصرف بالای انرژی در بخش خانگی و تجاری کشور حاصل از عدم مدیریت بهینه در بخش مذکور، پیامدهای جبران ناپذیری از نظراقتصادی،بهداشتی و محیط زیستی به جامعه تحمیل می کند. یکی از راه کارهای بهینه سازی مصرف انرژی اعمال مدیریت صحیح آن می باشد. جهت جلوگیری از رشد بی رویه مصرف انرژی و حفظ ذخایر ملی در زمینه انرژی باید توجه بیش تری به مدیریت انرژی بخش خانگی و تجاری در کلان شهرها نمود. لذا لزوم تدوین راه کارهای اجرایی در این بخش توجه ویژه ای را می طلبد.

روش بررسی: پس از بررسی وضعیت مصرف انرژی در کشور وکلان شهر تهران و نتایج حاصل از آن، 96 پرسش نامه تهیه و با جمع آوری نظر نخبگان و متخصصان عوامل تعیین کننده نقاط قوت، نقاط ضعف، فرصت‌ها و تهدیدهای مصرف انرژی در بخش خانگی و تجاری تعیین گردیدند.

یافته ها : کلیه عوامل استراتژیک را مورد ارزیابی قرار داده و نیز اولویت‌بندی شده است. جهت ارزیابی عوامل استراتژیک بیرونی و درونی از ماتریس‌های IFE و EFE استفاده شده است. جمع کل ماتریس IFEمقدار 85/2 و جمع نهایی ماتریس EFE مقدار 88/2 را نشان داد. ارزیابی‌های ماتریس‌های نام برده حاکی از آن است که کلان شهرها از نظر عوامل داخلی روی هم رفته دچار ضعف می‌باشد و این امر بیان­گر آن است که نقاط ضعف بیش تر از نقاط قوت است. همچنین از نظر عوامل خارجی کلان شهرهای کشور دچار ضعف مدیریتی می‌باشد و فرصت‌ها از تهدیدها کم تر است. ترتیب و اولویت استراتژی ها بر اساس میزان وزن کلی آن ها در اصلاح و حرکت در راستای توسعه پایدار می باشد.

نتیجه­گیری: با توجه به رویکرد برنامه اصلاح الگوی مصرف به کاهش شدت انرژی، تدوین راهبردها و الگوی مصرف انرژی در بخش خانگی و تجاری کلان شهرها به عنوان عامل اساسی پیش برد راه کار اجرایی کاهش شدت مصرف انرژی در کشور قلمداد می‌شود. از این رو بخش خانگی و تجاری به دلیل وجود پتانسیل بالای صرفه‌جویی همواره از منظر مدیریت انرژی و بهینه‌سازی الگوی مصرف باید مورد توجه قرار گیرد. به طور کلی دستورالعمل اجرایی جهت دست یابی راهبردها والگوی مصرف انرژی در بخش خانگی و تجاری کلان شهرهای کشور( کلان شهر تهران) حول پنج محور ارایه شده  استو سپس  چک لیست وضعیت اجرای مدیریت و راهبرد الگوی مصرف انرژی در بخش خانگی و تجاری  کلان شهرها تهیه گردید .

واژه­های کلیدی: ارزیابی، مدیریت انرژی، خانگی و تجاری،  [4]SWOT.

Evaluating Implementation of Energy Management Optimization in Household and Commercial Sectors of Metropolises

Using SWOT (Case Study: Tehran Metropolis)

Samira khadivi [5]*

khadivi@riau.ac.ir

Madjid Abbaspour ^[6]

Abdol Reza Karbassi ^[7]

Abstract

Background and Objective: High energy consumption in residential and commercial sectors resulting from the lack of optimized management of the mentioned sectors imposes adverse effects in terms of economics, health and environment on a community. One of the ways to optimize energy consumption is proper management. In order to prevent uncontrolled growth of energy consumption and maintain national energy resources is energy management in residential and commercial sectors in metropolises. Therefore, the development of implementation mechanisms in this sectors requires special attention.

Method: After analyzing the results of energy consumption in Tehran and in the country, a total number of 96 questionnaires were prepared and distributed among the relevant experts to determine the strengths, weaknesses, opportunities and threats associated eith energy consumption in the household and commercial sectors. Subsequently, all the strategic factors were evaluated. The IFE and EFE matrices were used to evaluate the internal and external strategic factors. The total values of the IFE and EFE matrices were obtained to be 2.85 and 2.88, respectively. The mentioned matrices suggest that the metropolitan cities of Iran suffer from some internal weaknesses. This indicates that the weaknesses are more than the strength points. In terms of the external factors, the metropolitan cities in Iran are involved in managerial weaknesses so that the opportunities are less than the threats.

Results: Codification of energy consumption strategies and patterns in metropolitan cities are considered as key factors in reducing energy consumption in the country. Given the high potential for savings, the household and commercial sectors should always be considered in terms of energy consumption management and optimization. In the next steps, the executive instructions concerning the five key strategies were presented to achieve the pattern of energy consumption in household and commercial sectors of metropolitan cities (Tehran) in Iran. Afterwards, a checklist was prepared to investigate the status of management execution and the strategy of energy consumption modification pattern in the household and commercial sectors of the metropolitan cities.

Keywords: Evaluation, Energy Management,Household and Commercial, SWOT.

مقدمه

افزایش روزافزون مصرف انرژی در تمام جنبه های زندگی و محدودیت منابع انرژی از یکسو و مصرف بی رویه آن توسط جوامع مختلف از سوی دیگر،علاوه بر آلودگی محیط زیست و هدر دادن سرمایه های ملی ،زندگی آینده بشر را با مخاطره مواجه ساخته است (1).

تجربه ایران و جهان در دهه های گذشته نشان می دهد که رشد اقتصادی و توسعه صنعتی به عنوان پیش شرطهای اقتدار سیاسی، استقلال ملی و شکوفایی فرهنگی، به عوامل مختلف از جمله انرژی و بهرهوری مطلوب و بهینه از منابع آن نیازمند است (2).

اگرچه کشور ایران از غنی ترین منابع انرژی برخوردار است اما تلف کردن و استفاده نادرست از آن خسارات جبران ناپذیری را بر بودجه سالانه کشور تحمیل می کند. از اینرو استفاده منطقی از انرژی و برنامه ریزی در این زمینه از اولویت های ویژه ای برخوردار می باشد (3).

یکی از راهکارهای بهینه سازی مصرف انرژی اعمال مدیریت صحیح آن می باشد. جهت جلوگیری از رشد بی رویه مصرف انرژی و حفظ ذخایر ملی در زمینه انرژی باید توجه بیشتری به مدیریت انرژی بخش خانگی و تجاری در کلان شهرها نمود (4). یکی از فواید بهینه سازی انرژی در این بخش کلان شهرها بدون شک کاهش انتشار گازهای گلخانه ای در سطح جهانی خواهد بود و در سطح ملی نیز می توان به کاهش انتشار آلاینده های هوا  اشاره نمود (5).

این در حالی است که کشور ما با داشتن جمعیتی در حدود70 میلیون نفر در زمره پرمصرف ترین کشورهای جهان قرار دارد. از این رو با برنامه ریزی و مدیریت های مناسب می توان مصرف انرژی را در کشور به میزان معقول و متناسب رساند. بدین سبب با مطالعه و تحقیق دراین زمینه می توان راهبردها و الگوی مصرف انرژی در بخش خانگی و تجاری را در کلان شهرتهران تدوین نمود.  

روش بررسی

در مقاله حاضر، ابتدا به بررسی و شناسایی عوامل محیطی (شامل محیط داخلی و عوامل محیط خارجی) پرداخته شده است.بدین منظور،ابتدا متغیرهای موجود در محیط های داخلی و خارجی جهت بررسی مصرف انرژی در بخش خانگی و تجاری کلان شهر تهران شناسایی شده است. لذا کلیه عوامل استراتژیک را مورد ارزیابی قرار داده و عوامل مهم و کم اهمیت تشخیص داده شده و نیز اولویت بندی شده است. . برای ارزیابی عوامل استراتژیک بیرونی و درونی از ماتریس های [8] IFE وEFE [9]  استفاده شده و در نهایت به راه کارهای مدیریتی پرداخته شده است.

ماتریس ارزیابی عوامل داخلی و خارجی

   ماتریس ارزیابی عوامل درونی یا IFE، ابزاری جهت بررسی عوامل داخلی سازمان می باشد. در واقع نقاط قوت و ضعف واحدهای سازمان را ارزیابی می نماید. با استفاده از ماتریس ارزیابی عوامل بیرونی یا EFE، نسبت به تجزیه و تحلیل عوامل و نیروهای خارجی اقدام می نماید و ابزاری برای تجزیه و تحلیل نحوه پاسخ گویی و مواجهه مدیران یک سازمان به فرصت ها و تهدیدهای خارج از سازمان می باشد. به عبارتی دیگر پس از شناسایی عوامل داخلی و خارجی ، نقاط قوت ، ضعف ، فرصت ها و تهدیدهای مدیریت انرژی کلان شهر تهران را مشخص نموده و به هر عامل یک ضریب وزنی بین صفر(بی اهمیت) تا یک (بسیار مهم) اختصاص داده شده است . وضع موجود هر عامل را با امتیازی بین 1 الی 5 (1= ضعیف ،2= پایین تر از متوسط، 3= متوسط ،4= بالاتر از متوسط ، 5 = بسیار خوب) تعیین نموده که به آن امتیاز وضع موجود گفته می شود (7،6).

منظور از وضع موجود نحوه مدیریت نقاط ضعف، قوت ، تهدیدها و فرصت ها در سازمان می باشد. اگر مدیریت سازمان در پی کاستن نقاط ضعف و تهدیدها باشد،امتیاز بالایی در خصوص نقطه ضعف یا تهدید به خوداختصاص می دهد و برعکس اگر نقاط قوت و فرصت ها به خوبی مدیریت نشود، امتیاز پایین دریافت می نماید. لذا امتیاز موزون یا وزن دار هر عامل را محاسبه کرده که بدین منظور امتیاز هر ردیف از عوامل درونی و بیرونی سازمان را در وزن نرمالیزه شده ضرب نموده و در ستون جدول ذیل درج شده است. پس از بررسی وضعیت مصرف انرژی در کشور و کلان شهر تهران و نتایج حاصل از آن،  با جمع اوری نظر نخبگان و متخصصان عوامل تعیین کننده نقاط قوت، نقاط ضعف، فرصت‌ها و تهدیدهای مصرف انرژی در بخش خانگی و تجاری تعیین گردید.

جدول (1) عوامل داخلی و خارجی آلودگی مصرف انرژی در بخش خانگی و تجاری کشور را بیان می نماید.

جدول 1-SWOT مصرف انرژی در بخش خانگی و تجاری کشور

Table 1- SWOT of energy consumption in residential and commercial sector

نقاط قوت و ضعف (عوامل داخلی) و فرصت‌ها و تهدیدها (عوامل خارجی) ماتریس‌هایIFE و EFE تنظیم گردیدند و با توجه براساس به فرمول کوکران، بین 96 استاد، متخصص و کارشناس ماتریس‌های فوق جهت نمره دهی توزیع شدند. جهت تشکیل ماتریس‌های ارزیابی عوامل درونی و خارجی به هر عامل استراتژیک ضریب وزنی بین صفر (بی اهمیت) تا یک (بسیار مهم) داده شده و از نرمالیزه کردن برای وزن دهی استفاده شده است. در این صورت جمع ضرایب وزنی اختصاص یافته باید مساوی یک شود. نحوه نرمالیزه کردن ضرایب  به شرح ذیل می­باشد:          

: بیشینه اعدادجامعه آماریd_Max

: عدد نرمالیزه شده dn

: اعداد ارزش گذاری توسط هریک از اعضای جامعه آماریd

: بدون مقیاس                   l

(1)                   

وضع موجود هر عامل را با امتیازی بین 1 الی 5 نمره دهی نموده اند.

جدول 2- ماتریس IFE  مصرف انرژی در بخش خانگی و تجاری کشور

Table 2- matrices IFE of  energy consumption in residential and commercial sector

جدول3- ماتریس EFE  مصرف انرژی در بخش خانگی و تجاری کشور

Table 3- Matrices EFE of energy consumption in residential and commercial sector

• ·       یعنی سازمان از نظر عوامل خارجی دچار ضعف مدیریتی می باشد و نشان دهنده این است که فرصت‌ها از تهدید‌ها کم تر است.

ماتریس تجزیه و تحلیل SWOT مصرف انرژی در بخش خانگی و تجاری کشور

    در ماتریس SWOT، هر یک از عوامل داخلی با فرصت‌ها و تهدیدها به طورجداگانه مقایسه و استراتژی مربوطه تعیین گردید. SO نوعی استراتژی است که نقاط قوت را تقویت و فرصت‌ها را جذب می‌نماید. WT نوعی استراتژی است که نقاط ضعف را برطرف و از تهدیدها پرهیز می‌کند. WO نوعی استراتژی است که نقاط ضعف را برطرف و فرصت‌ها را جذب می‌کند و ST نوعی استراتژی است که نقاط قوت را تقویت و از تهدیدها پرهیز می‌کند.

جدول 4- ماتریس تجزیه و تحلیل SWOT مصرف انرژی در بخش خانگی و تجاری کشور

Table 4- analysis matrices SWOT of  energy consumption in residential and commercial sector

SWOT استراتژی‌های

در جدول (4) ماتریس تجزیه وتحلیل SWOT نشان داده شده است. مقابله نمودن عوامل داخلی و خارجی و تدوین استراتژی‌هایST، WT،WO وSO از مشکل ترین بخش‌های تهیه ماتریس SWOT بوده که در تحقیق حاضر، استراتژی‌های حاصله با نظرات اساتید و خبرگان در این امرتهیه شده است. استراتژی‌های حاصله شامل موارد ذیل می‌باشند:

SO استراتژی‌های

در اجرای استراتژی‌های SO  سازمان مورد مطالعه (کلان شهر تهران) با استفاده از نقاط قوت داخلی می‌کوشد از فرصت‌های خارجی حداکثر بهره برداری نماید.

1- تشویق و ترغیب کارخانجات داخلی به ساخت لوازم مصرف کننده انرژی با برچسب‌های انرژی با کیفیت بالا (A,B).

2- تولید لامپ‌های کم مصرف و LED با کیفیت مطلوب در داخل.

3- الزام قانون مبحث 19 در تمام ساختمان های موجود و در دست احداث.

4- استفاده از سیستم‌های هوشمند مدیریت انرژی در ساختمانها (BMS).

5- ارائه تسهیلات از سوی دولت به بخش خانگی و تجاری جهت مدیریت مصرف انرژی بهینه.

6- توسعه تولید داخلی تجهیزات فتوولتائیک.

7- کاهش تعرفه‌های گمرکی برای واردات تجهیزات فتوولتائیک.

8- حمایت و تشویق دولت برای استفاده از انرژیهای تجدید پذیر(انرژی خورشیدی) در ساختمان‌ها.

 WO استراتژی‌های

هدف از استراتژی‌های WO  این است که سازمان مورد مطالعه  (کلان شهر تهران)از مزیت‌هایی که در فرصت‌ها نهفته است در جهت جبران نقاط ضعف استفاده نماید.

1- آگاه نمودن و تشویق مدیران دستگاه‌ها در زمینه نظام مدیریت سبز.

2- شناسایی پتانسیل‌های صرفه جوئی در بخش تجاری.

3- اولویت بندی پتانسیل‌های صرفه جوئی با تاکید بر بارهای روشنایی و سرمایشی.

4- بکارگیری عایق‌های حرارتی در جداره‌های خارجی. ساختمانهای موجود و دردست احداث.

5- آموزش شیوه‌های صحیح مصرف کردن انرژی به عموم جامعه از طریق رسانه‌های گروهی.

ST استراتژی‌های

سازمان مورد مطالعه (کلان شهر تهران) در اجرای استراتژی‌های ST می‌کوشد تا با استفاده از نقاط قوت داخلی خود برای جلوگیری از تاثیر منفی تهدیدات خارجی بر سازمان، سازوکارهایی را در پیش گیرد و یا تهدیدات را از بین ببرد.

1- افزایش مشارکت شرکت‌های مهندسی مشاور در زمینه مدیریت انرژی در بخش خانگی و تجاری.

2- حمایت دولت جهت بکارگیری تکنولوژی‌های بهتر که باعث صرفه جوئی انرژی در بخش خانگی و تجاری کشور می‌شوند.

3- حمایت از تحقیق و توسعه ((R&D [10]انجام شده در زمینه مدیریت انرژی در دانشگاه‌ها و مراکز پژوهشی.

4- تامین اعتبارات دولتی و جذب سرمایه گذاری بخش خصوصی در دو مرحله تحقیقاتی و اجرائی مدیریت انرژی ساختمان‌ها.

5- آگاه سازی مدیران ارشد در رابطه با روش اسکو و لحاظ نمودن آن در فرآیند تصمیم سازی‌ها.

6- کمک در تخصیص بخشی از درآمد ناشی از هدف مند کردن یارانه‌ها به فرآیند اسکو به صورت مختلف(مستقیم، وام، ابزارهای تشویقی مالی مانند کاهش مالیات و...).

7- ایجاد کمیته‌های نظارت بر کنترل اجرای قوانین مبحث 19 جهت صرفه جوئی انرژی ساختمان ها .

8- ایجاد کمیته‌های نظارت و کنترل جهت جلوگیری از تولید و واردات لوازم مصرف کننده انرژی با کیفیت پائین.

WT استراتژی‌های

هدف سازمان مورد مطالعه (کلان شهر تهران) در اجرای استراتژی‌های WTکم کردن نقاط ضعف داخلی و پرهیز از تهدیدات ناشی از محیط خارجی است.

1- تصویب قوانین مدیریت انرژی در بخش‌های خانگی و تجاری.

2- الزام قانون آموزش‌های مدیریت انرژی در بخش‌های خانگی وتجاری.

3- جا به جا نمودن ساعات استفاده از تجهیزات الکتریکی از پیک به غیر پیک.

4- لحاظ نمودن حسابداری زیست محیطی در حسابداری مالی سازمان ها و مراکز دولتی و خصوصی.

5- نصب کنتورهای چند تعرفه برای مشترکین خانگی و تجاری پر مصرف.

6- استفاده از تکنولوژی‌های پیشرفته بهینه سازی مصرف انرژی.

7- ایجاد و وضع قوانین و استانداردهای صرفه جوئی انرژی در بخش‌های خانگی و تجاری کشور.

8- ایجاد کمیته‌های بازنگری دوره ای جهت کنترل تولید و واردات لوازم مصرف کننده انرژی.

9- تدوین  راهبردها، استراتژی و الگوی مصرف انرژی در کلان شهرها در بخش خانگی و تجاری کشور.

بحث و نتیجه گیری

مصرف بالای انرژی در بخش خانگی و تجاری کشور حاصل از عدم مدیریت بهینه در بخش مذکور، پیامدهای جبران ناپذیری از نظراقتصادی،بهداشتی و محیط زیستی به جامعه تحمیل می کند. یکی از راه کارهای بهینه سازی مصرف انرژی اعمال مدیریت صحیح آن می باشد. جهت جلوگیری از رشد بی رویه مصرف انرژی و حفظ ذخایر ملی در زمینه انرژی باید توجه بیش تری به مدیریت انرژی بخش خانگی و تجاری در کلان- شهرها نمود. لذا لزوم تدوین راه کارهای اجرایی در این بخش توجه ویژه ای را می طلبد. همان طور که ماتریس  SWOT نشان می دهد، هریک از عوامل استراتژیک جهت تدوین راهکارهای مدیریتی و اجرایی کاربرد خواهد داشت . لذا کلیه عوامل استراتژیک را مورد ارزیابی قرار داده و نیز اولویت‌بندی شده است. جهت ارزیابی عوامل استراتژیک بیرونی و درونی از ماتریس‌های IFE و EFE استفاده شده است. جمع کل ماتریس IFEمقدار 85/2و جمع نهایی ماتریس EFE مقدار 88/2 را نشان داد. ارزیابی‌های ماتریس‌های نام برده حاکی از آن است که کلان شهرها از نظر عوامل داخلی روی هم رفته دچار ضعف می‌باشد و این امر بیان گر آن است که نقاط ضعف بیشتر از نقاط قوت است. همچنین از نظر عوامل خارجی کلان-

شهرهای کشور دچار ضعف مدیریتی می‌باشد و فرصت‌ها از تهدیدها کم تر است.

    قابل ذکراست، ترتیب و اولویت استراتژی ها بر اساس میزان وزن کلی آنها در اصلاح و حرکت در راستای توسعه پایدار می باشد. به طور مثال، وجود قوانین و مقررات انرزی و محیط زیستی و اعمال آن ها نمره وزنی بالایی جهت تدوین راه کارهای مدیریتی مرتبط با قوانین انرژی از جمله استفاده از ابزار قانونی در جهت اجرای مدیریت بهینه انرژی در بخش خانگی و تجاری دارد. شایان ذکر است،استراتژی های فوق ازجمله استراتژی های کلان پیشنهادی براساس مدلSWOT می باشد.

پیشنهادات

    با توجه به رویکرد برنامه اصلاح الگوی مصرف به کاهش شدت انرژی، تدوین راهبردها و الگوی مصرف انرژی در بخش خانگی و تجاری کلان شهرها به عنوان عامل اساسی پیش برد راه کار اجرایی کاهش شدت مصرف انرژی در کشور قلمداد می‌شود. از اینرو بخش خانگی و تجاری به دلیل وجود پتانسیل بالای صرفه‌جویی همواره از منظر مدیریت انرژی و بهینه‌سازی الگوی مصرف باید مورد توجه قرار گیرد. به طور کلی دستورالعمل اجرایی جهت دست یابی راهبردها والگوی مصرف انرژی در بخش خانگی و تجاری کلان شهرهای کشور( کلان شهر تهران) حول پنج محور در جدول (5) ارایه شده است.

جدول5- دستورالعمل اجرایی جهت دست یابی راهبردها و الگوی مصرف انرژی در بخش خانگی و تجاری کلان شهرهای کشور (کلان شهر تهران)

Table 5- the strategy of energy consumption modification pattern in the household and commercial sectors of the metropolitan cities.

محور اول- بهینه سازی وسایل انرژی بر خانگی و تجاری (در جنبه عرضه)

در این بخش دولت می‌تواند با تشویق و ترغیب تولیدکنندگان داخلی وسائل انرژی بر به برچسب انرژِی A و اجازه ورود لوازم خانگی با برچسب انرژی با کیفیت بالابه کشور در زمینه بهینه سازی جنبه عرضه کمک موثری ایفا نماید.  

محور دوم- الزامی نمودن اجرای همه جانبه مبحث 19  (در جنبه مصرف).

در تمامی ساختمان‌های در حال احداث از سال 1391 به بعد مبحث 19 اجرا گردد.

محور سوم- آموزش، اطلاع رسانی و افزایش سطح آگاهی مشترکین خانگی و تجاری.

یکی از پایه‌های اساسی مدیریت مصرف انرژی، بالا بردن سطح آگاهی مشترکین در خصوص علل اتلافات انرژی و راه حل‌های به حداقل رساندن آن می‌باشد. در برنامه کوتاه مدت مدیریت مصرف نیز آموزش  راه کارهای زود بازده با دوره سرمایه کم باید مد نظر قرار گیرد. در برنامه بلند مدت بایستی، آموزش مناسب مشترکین در خصوص اعمال مدیریت مصرف در همه زمینه‌ها طی دوره صورت گرفته و سطح آگاهی افراد بالا رود. بدین ترتیب علاوه بر آن که بسیاری از اصول مدیریت انرژی توسط مشترکین رعایت خواهند گردید، از مشکلات پیاده سازی مراحل مختلف برنامه بلند مدت در میان آن ها کاسته خواهد شد.

قابل ذکر است که آموزش و اطلاع رسانی اصول مدیریت انرژی و اصلاح الگوی مصرف انرژی در بخش خانگی و تجاری از طریق رسانه‌های گروهی، بروشورها، برگزاری مسابقات، تشویق مشترکین کم مصرف و... امکان پذیر است.

محورچهارم- انجام اقدامات بهینه سازی وضعیت مصرف انرژی در بخش خانگی و تجاری.

محور پنجم- پایش و نظارت مستمر.

یکی از ارکان اصلی نظام مدیریت ایجاد سیستم پایش و نظارت مستمر در جهت بهبود مدام وضعیت موجود است. لذا در جهت انجام اقدامات محورهای نام برده لازم است، برنامه پایش به شرح ذیل تدوین گردد:

پایش نحوه انجام اقدامات بهینه سازی مصرف انرژی در بخش خانگی.

پایش نحوه انجام اقدامات بهینه سازی مصرف انرژی در بخش تجاری.

پایش و نظارت بر نحوه اجرای بهینه ارایه آموزش‌های مدیریت انرژی و اصلاح الگوی مصرف در بخش خانگی.

پایش و نظارت بر نحوه اجرای بهینه ارایه آموزش‌های مدیریت انرژی و اصلاح الگوی مصرف در بخش تجاری.

پایش و نظارت بر جنبه عرضه و مصرف.

پایش و نظارت بر نحوه آموزش، اطلاع رسانی و افزایش سطح آگاهی مشترکین خانگی و تجاری.

جهت اجرای صحیح اقدامات و دست یابی راه بردها و الگوی مصرف انرژی ذکر شده باید بالاترین مدیریت نهاد و سازمان متولی امور اصلاح الگوی مصرف انرژی در بخش خانگی و تجاری خود را ملزم به انجام اقدامات نماید.

جهت تشخیص وضعیت اجرای مدیریت و راهبرد الگوی مصرف انرژی در بخش خانگی و تجاری کلان شهرهای کشور و همچنین جهت اجرائی نمودن آن از سوی مسولین ذیربط باید چک لیست مربوطه تکمیل و بر اساس آن وضعیت اجرای اقدامات مدیریت مصرف انرژی در بخش‌های نام برده سنجیده شود.

جدول 6- چک لیست وضعیت اجرای مدیریت و راهبرد الگوی مصرف انرژی در بخش خانگی و تجاری کلان شهرها

Table 6- Check list of implementation to optimize energy management in household and commercial sector metropolis of Tehran

منابع

1-      رضاپور، کامبیز و محود حسن، زربخش، 1388، مبانی صرفه جوئی و اصول مدیریت انرژی، سازمان بهره وری انرژی ایران(سابا).

2-      امامی میبدی و همکاران، 1390، اصلاح الگوی مصرف گاز در بخش خانگی- تجاری با روش تجزیه،هشتمین همایش بین المللی انرژی.

3-      کرباسی،عبدالرضا و همکاران، 1384، مدیریت زیست محیطی نیروگاه‌ها، وزارت نیرو، سازمان بهره وری انرژی ایران(سابا).

4-      Awami, A. & Farahmadpour, B. (2008). Analysis of environmental emission and greenhouse gases in Islamic Republic of Iran. Iran: International Institute for Energy Studies (IIES).

5-      Davoudpour, H. & Ahadi, M. S. (2004). The potential for greenhouse gases mitigation in household sector of Iran: Cases of price reform/efficiency improvement and scenario for 2000-2010. Energ. Policy, V. 34, No. 1, pp. 40-49.

6-      محرم نژاد، ناصر، 1385، مدیریت و برنامه ریزی محیط زیست، انتشارات میران،تهران.

7-      پارسیان،علی و اعرابی، محمد، 1379، مدیریت استراتژیک، دفتر پژوهش‌های فرهنگی.